2- මාර්ක් ට්වේන්ගේ ලංකා සංචාරය - 2.

http://lakshmanillangakoon.blogspot.com/2017/09/blog-post_14.html

සිට

ඒ සමගම සමකය හා කෙනෙකුට මතක් වන වාතයේ ඇති සුවද, සමකයත් සමග සැමවිටම තිබෙන උණුසුම සමග බැදී ඇති නොයෙකුත් නොදන්නා මල්වල සුවද; ඒ සමගම කළු දම් පැහැති ආලෝකයෙන් පිරුණු විදුලි කෙටීම් ආක්‍රමණ - ඒ සමගම හෙන හඬ සමග කඩා වැටෙන මහා වැසි, එක්වරම එය අවසන් වී සුර්යාගේ සිනහව; මේ සෑම  දෙයක්ම  එහි තිබුණි; සෑම දෙයින්ම සම්පුර්ණය, කිසිවකින් අඩුවක් නැත.

ඈත මහා වනාන්තර සහ දුර කදු වල තිබෙන නටබුන් වූ නගර සහ ගරා වැටෙන විහාර, අමතක වූ කාලපරිච්චේද සහ නොපෙනී ගිය ජාතියකට අයත් අභිරහස් සහ කුතුහුලය දනවන නටබුන් - තිබිය යුත්තේ එසේමය, මක්නිසාද සතුදායක ලෙස ඔරියන්ටලයන් වීමට නම් අභිරහස් සහ නටබුන් වීම අවශ්‍යම කරුණු දෙකකි.

නගරය හරහා මුහුද අයිනේ තිබෙන ගෝල්පේස් වෙත ගියෙමු. ඒ ගමන නිවර්තික මල් සහ මල්පදුරු සිහිනයක් වැනිය, ඒ සමගම ඔරියන්ටල් ඇදුම් වර්ණයන්හි  මහා ගින්නක් වැනිය! පාරේ කණ්ඩායම් ලෙස ඇවිදින පිරිමින්, ගැහැනුන්, කොල්ලන්, කෙල්ලන්, කුඩා ළමුන් - සෑම පුද්ගලයෙකුම ගිනි දැල්ලක් වැනිය, සෑම කණ්ඩායමක්ම නිවසක් ගිනි ගන්නවා වැනිය. 

එතරම් තද වර්ණ, එවන් තද සහ විවිධාකාර වර්ණ, විදුලි කෙටීම සහ දේදුන්න එකට මිශ්‍ර කර සාදා ගත් අතිශය ප්‍රබල වර්ණ! අනෙක සෑම දෙයම බොහෝ සමබර ලෙස, සියල්ල හොද රසයකින් යුක්තව; එකම  තාලයෙන් පිට ගිය කණ්ඩයක් වත් නොමැතිව; කණ්ඩායමේ කිසිම කෙනෙකුගේ ඇදුමේ එක වර්ණයක් තවත් එහි ඇති වර්ණයක් සමග කිසිම දබරයකින්  තොරව සමබර විය. ඕනෑම කෙනෙකුට ඕනෑම  කණ්ඩායමකට  කණ්ඩායමේ වර්ණයන් සමග කිසිම ප්‍රශ්නයක් නොමැතිව එකතු වන්නට පුළුවන්  විය.

ඇදුම් මසා තිබුනේ තුනී මුර්දු  සිල්ක් රෙදි වලිනි - නීතියක් විදිහට සියලු වර්ණයන් ඉතාම තද නිල්, තද කොළ, තද කහ, තද දම්, තද රුබි පැහැති, ගැබුරු පොහොසත් ගිනි ගෙන දැවෙන වර්ණ - මෙවැනි වර්ණ සෙනග දිගේ ඉහලට පහලට ගිනි ගනිමින්, එක්වර ආලෝක කරමින්, දිලිසෙමින් ගමන් කළේය. තත්පර 5 කට පමණක් පැමිණෙන හද ගැස්ම නවතින රතු පැහැය කෙනෙකුගේ හුස්ම නවත්වා ඔහුගේ හදවත සතුටින් පුරවන්නේය. ඉන්පසු සිතා ගත නොහැකි තේජාන්විත ඇදුමක් පැමිණෙයි! ඒ එක රෙදි කෑල්ලක් ඇග වටා දමා ගත් කාන්තාවකි, සමහරවිට සුම්බරයක් සහ කුඩා රෙදි කැබැල්ලකින් විලි වසා ගත් පිරිමියෙකි - දෙදෙනාම තම සිරුරු වල   වැඩි කොටසක් ප්‍රදර්ශනය කළහ - නමුත් මේ දර්ශනයට අපේ ඇස්  ගරු කළහ, හදවත් සතුටින් ගායනා කළහ. 

මෙම අලංකාර දර්ශන, තද පැහැති වට පිටාව එකී නෙකට ගලපන එකිනෙකෙහි දියවෙන පාට, භාගෙට වසා ගත් මනා ලෙස හැඩවුණු සිරුරු, ලස්සන දුබුරු මුහුණු, සිත් කළු සහ මන බදින අභිනයන්, නිදහස් සුභාවයෙන්ම ගලා එන චලනයන් මට තවමත් , අද දක්වාම පෙනේ. 

හරියටම ඒ වේලාවෙහිම මේ සිහිනයට සහ පාරාදිසියට  බාධාවක් ඇතුළු විය. 

එතන තිබූ මිෂනාරී පාසලකින් දෙදෙනා බැගින් පෙළ ගැසුණු ක්‍රිස්තියානි කළු ගැහුණු ළමයින් 16 දෙනෙකු එලියට බැස්සහ. ඔවුහු අවසාන නුල දක්වා යුරෝපීය ඇදුමෙන් සැරසී සිටියේ ඇමරිකාවේ හෝ එංගලන්තයේ ඉරිදාවක සිසුන් පිරිසක් ඇදගෙන සිටින ආකාරයටය. එම ඇදුම් - අහෝ ඉතාමත් අවලක්ෂණය. කිව නොහැකි තරම් අවලක්ෂණය, මල මිනියකට අන්දන රෙද්දක් තරම් අවලක්ෂණය. මම මා සමග යන අපේ කාන්තාවන්ගේ ඇදුම් දෙස බැලුවෙමි - අර පාරේ යන ළමයින්ගේ ඇදුම් වලම ලොකු කරන ලද අනුකරණයන් වැන්නේය - ඔවුන් සමග පාරේ යාමටත් මට ලැජ්ජාවකි. මම පහත නැමී මගේ ඇදුම් දෙස බැලුවෙමි, මටත් මා සමග පාරේ යාමට ලැජ්ජාවක් ඇති විය.

to be continued