සහල් ආසනික් සහ සෙනගල්

 

සෙනගල් ස්මාරකයක් 

අද උදේ මම පහුගිය දවස් දෙක තුනේ  දුටු අප කන බත්වල තිබෙන ආසනික් නමැති විෂ රසායනික ද්‍රව්‍ය තිබීම පිළිබඳව පෝස්ට් කිහිපයක් දුටු නිසා, මේ පිළිබඳව පරීක්ෂා කරන්නට සිතුවෙමි.

මම අන්තර්ජාලයට ගොස් නොයෙකුත් අන්දමට පරීක්ෂා කර; සැමවිටම විශ්වාසය තැබිය හැකි යැයි මට හැඟෙන මුලාශ්‍ර වලින්, පහත පෝස්ට් එක මගේ face book wall එකේ දැම්මෙමි.

හාල්වල ආසනික් තිබෙන බව පෝස්ට් කිහිපයක දැක ඒ පිළිබඳව පරීක්ෂා කර බැලුවෙමි. සාමාන්‍යයෙන් සහල්වල අනෙක් ධාන්‍ය වලට වඩා දහ ගුණයක් පමණ ආසනික් ස්වභාවිකව එකතු වන බව පෙනේ. කාබනික, අකාබනික, සුදු, දුඹුරු, කැකුළු, යනාදියෙන් වෙනසක් නොවන බවද පෙනේ. එසේම ආසනික් වැඩිපුර ශරීරගත වීම පිළිකා සෑදීමට හේතුවන බවත් පෙනේ. නමුත් බාස්මතී හාලේ එකතු වන ආසනික් ප්‍රමාණය සාමාන්‍ය සහල්වල මෙන් තුනෙන් එකක් පමණ වන බවද පෙනේ. මා දන්නා හැටියට අප එතරම් බාස්මතී සහල් වගා කරන්නේ නැත.

නමුත් මේ ප්‍රවෘත්තිය සමාජගත වූ විට හැකි සෑම කෙනෙකුම බාස්මතී සහල් මිලදී ගන්නට යොමු වන බව අපට සිතිය හැක.

ලෝකයේ බාස්මතී සහල් වෙළඳපොළෙන් 70% සපයනුයේ ඉන්දියාව විසිනි. පකිස්ථානය සහ ඇමරිකාවද බාස්මතී සහල් නිපදවති.

දැන් අපිට කරන්නට ඉතිරිව ඇත්තේ එකකි, ඒ බාස්මතී සහල් නිපදවීමට යොමු වීමයි. ඒ අතරම සහල් තම්බන විට වැඩිපුර වතුර යොදා තැම්බෙද්දී, වතුර ටික ටික ඉවත් කිරීමයි.

 

මෙය ලියද්දී මට සහල් පිළිබඳව කරුණු කිහිපයක් මතක් වුනි. ඒ සියල්ල අඩංගු කර මට  බ්ලොග් එකක් ලියන්නට සිත් විය.

පළමුවැන්න සිදු වුයේ පකිස්තානයේදීය. මම 2012 දී පකිස්තානයේ කරච්චි නගරයේ පැවැත්වුණු ආසියානු නාවික හමුදාවන්හි සුහද හමුවට, ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදා නියෝජිතයා ලෙස සහභාගි වුනෙමි. රටවල් බොහෝ ගණනක් සහභාගි මේ හමුවට පැමිණි සිටි සවුදි අරාබි අද්මිරාල්වරයා මා සමඟ බොහෝ කුළුපග වූ අතර, වරෙක අප ආහාර ගනිමින් සිටියදී දෙරටේ ආහාර පිලිබඳ කතා බහක් ඇතිවිය. මෙහි රටේ ප්‍රධාන ආහාරය පිළිබඳව කතා කරද්දී ඔහු කියා සිටියේ,

“සවුදි අරාබියේ බත් කොතරම් ප්‍රධාන ආහාරය වී ඇත්තේද යත්, කෙනෙකුගෙන් ඔහු කෑම අරගෙන සිටීද යන්න අසන්නට වුවමනා නම්, ඔවුන් අසන්නේ ඔබ බත් කෑවාද යන්න බවයි.”

පසුව කාමරයට ගොස් මේ ගැන කල්පනා කර විට මට මතක් වුයේ අපිත් ඒ යෙදුම පාවිච්ච් කරන බවයි. විශේෂයෙන්ම අපේ දෙමව්පියන්ගේ පරම්පරාවේ සහ ඊට පෙර අපි කවුරු හරි කෑම කෑවාද යන්න අසන්නට පාවිච්චි කලේ,

“පුතා බත් කෑවද”

එසේත් නැත්නම් “පුතා බත් කාලද ඉන්නේ.” වැනි යෙදුම්ය.

තවත් වරෙක මම ඇවන්ගාඩ් සමූහයේ ව්‍යාපාරික කටයුත්තකට බටහිර අප්‍රිකාවේ මුහුදුබඩ පිහිටි සෙනගල් රාජ්‍යයට ගියෙමි. එහිදී අපගේ යෝජිත ව්‍යාපාරික කටයුත්තට එහි රජයේ සහ හමුදාවල කැමැත්ත ලබා ගැනීමට තිබුණු නිසා, ඒ පිළිබඳව විපරම් කර බලන විට කිහිප දෙනෙකුගෙන්ම දැන ගන්නට ලැබුනේ වරෙක එහි නාවික හමුදාවේ ප්‍රධානියාව සිටි රටේ ප්‍රධාන තැන්වල බොහෝ පිළිගැනීමක් ඇති අද්මිරාල් වරයෙකු සිටින බවත්, ඔහුට අපගේ ව්‍යාපාරික කටයුත්ත පැහැදිලි කලොත් මේ සඳහා රාජ්‍ය අනුමැතිය ලබා ගැනීමට පහසු බවත්ය. කෙනෙකු මාර්ගයෙන් ඔහුට එදින අප සිටින හෝටලයට රාත්‍රී භෝජනය සඳහා ඉතා අමාරුවෙන් කැමති කරවා ගත්තෙමු. එසේ කැමති කරවා ගැනීම දුෂ්කර වුයේ රට ඇතුලත දුෂ්කර ප්‍රදේශයක ඔහු දැන් ගොවියෙකු ලෙස ජීවත්වන බව දැනගන්නට ලැබිණ.

බොහෝ භූමියට ලංව ජිවත්වන බව පෙනුණු ඔහු අපගේ ව්‍යාපාර යෝජනාව ගැන බොහෝ පැහැදුණු අතර, සුහද සාමිචිය අතරතුර ඔහු කිවූ කුඩා කතා දෙකක් මට තවමත් මතක තිබේ.

එකක් නම් ඔහු අපගේ යෝජිත ව්‍යාපෘතිය වැනි යෝජනාවක් පිළිබඳව සාකච්ඡා කරන්නට ඉතාමත් උනන්දු වූවත්, ඒ සඳහා එන්නට මැලිකමක් දැක්වුයේ ඔහු කාලයකට පසු සූට් එකක් අදින්නට දැක්වූ මැලිකම වීමය.

දෙවැන්න අප්‍රිකාවේ මෙයට පරම්පරාවකට පෙර මිනිසුන් ආහාරයට ගත්තේ කුරහන්, මෙනේරි, අමු, වැනි ධාන්‍ය වර්ග වුවත්, දැන් මිනිසුන් තනිකරම වාගේ බත් කෑමට පුරුදුව ඇති බවය. ඔහු මෙය අප්‍රිකාවට එතරම් හොඳ දෙයක් නොවන බවද කීවේය.     

විද්‍යාත්මකව සිතීමෙන් ඇති ප්‍රයෝජන

 

මට මේ සියල්ල ලියන්නට සිතුනේ මේ ලඟකදි මට සිදු වූ යම් සිදුවීමක් නිසාය. අපේ මිදුලේ වර්ග අඩි පන්සීයක පමණ තණ පිටියක් තිබේ. දැන් අවුරුදු දහයකට පමණ පෙර එහි තිබුනේ කොළය ලොකු දේශීය තණකොළ වර්ගයකි.

මම පොඩි කාලේ, මෙම තණකොළ මිදුලේ වවන්නට කුඹුරු වල සිට පිඩලි ගෙනාවා මතකය. නමුත් කාලයක් ගිය පසුව මේ තණකොළ වර්ගයේ තිබුණු ලොකු ප්‍රශ්නයක් අපට අත්දැකීමට සිදුවිය. ඒ කුඹුරු වල මෙන්ම මිදුලේද කූඩැල්ලන් ව්‍යාප්ත වීමයි. මුලදී ගෙදර මිදුලේ කූඩැල්ලන් සිටි නැති නමුදු, හොඳින් වැවුණු පසු මිදුලේද ව්‍යාප්ත විය. එහෙත් මීට වඩා බොහෝ කුඩා පත්‍ර සහිත අලුත් තණකොළ වර්ගයේ එසේ කූඩැල්ලන් හැදෙන්නේ නැති බව මට දැනගන්නට ලැබුණි.

මම එවැනි තණකොළ වර්ගයක් සොයමින් සිටින විට, ඒ වර්ගයේ පිඩලි විකුණන ස්ථානයක් දියත උයනේ දැක, පිඩැල්ලක්  රුපියල් හැත්තෑවකට මම මිලදී ගත්තෙමි. ඉන්පසු ඊළඟ සති අන්තයේ ගෙදර පැමිණි පසු, මිදුලේ එක කොටසක ලොකු තණකොළ පිඩලි ලෙස ඉවත් කර, ඒවාට පස් පුරවා මිලදී ගත් වල් කිහිපය බැගින් ගලවා එම ස්ථානවල හැදැව්වෙමි.

අවුරුද්දක් පමණ යනවිට තණකොළ වර්ගය සම්පූර්ණයෙන්ම මාරු කර ගන්නට හැකි වුණි. එහෙත් තවමත් මෙම ක්‍රියාවලිය අවසන් වී නැත. තවත් සියයට දහයක් පමණ work in progress  ලෙස පවතී.

ඇත්තෙන්ම මේ වල්වල කූඩැල්ලන් සෑදෙන්නේ නැත. මෙය මහනුවර ප්‍රදේශයේ ගෙදරකට ඉතාමත් ප්‍රයෝජනවත් දෙයකි. නමුත් අවුරුදු කිහිපයකට පසු මගේ ලෝන් එකට උඳුපියලිය ආක්‍රමණයක් සිදු විය. තැනින් තැන එක දෙක උඳුපියලිය පැල, සමහර කොටස් වල තණකොල වසාගෙන ඉතාමත් සරුවට වැවෙන්නට පටන් ගත්තේය. අනෙක් වල් මෙන් නොව උදුපියලිය ගලවා දැමීමත් ඉතාමත් අපහසු වන්නේ ඒවා පොළොවට සමාන්තරව, ඉතාමත් ඉක්මනින් සීග්‍රව වැවෙන නිසාය. ඒවා ගලවා දැමූවත් මුල් එළියට එන්නේ නොමැති නිසා, නැවත වරක් දළු දාගෙන වැවෙන්නට පටන් ගනී.

අපි ගෙදර අය මෙය ගලවා ඉවරයක් කිරීමට උත්සාහ කළද, එසේ කිරීමට හැකියාවක් ලැබුනේ නැත. මේ සඳහා වෙනම උපකරණද බංකු දෙකක්ද සාදා ගත්තෙමු. එහෙත් අපි එක් පැත්තකින් පටන්ගෙන උදුපියලිය ගලවාගෙන යනවිට, අනෙක් පැත්තෙන් නැවත වැවෙන්නට පටන් ගනී. කාන්තාවක් දවසට රුපියල් 800 පඩියට කුලියට ගෙන මේ වැඩේට යෙදෙවුවද, ඇය දවස් තුනකින් පැමිණීම නතර කළාය. ඇය නොයෙකුත් නිවෙස් වල කෑම සෑදීමට බාරගන්නා නිසා, මෙලෙස එක් තැනක දිගටම වැඩ කිරීම අපහසු බව ඇය මට කීවාය.
තවත් කාන්තාවක් මේ සඳහා යොදවා ගත්තද, ඇයද දවස් දෙකකට පසු ආපසු පැමිණියේ නැත. සමහර විට මේ වැඩය ඉතාමත් ඒකාකාරී එසේම බංකුවක ඉඳගෙන කළ යුත්තක් නිසා, එපා වනවා වන්නට පුළුවන.

උඳුපියලිය ඉවත් කිරීමට හැකියාවක් තිබේ යැයි මට හැඟුණු කුඩා මැෂිමක්, මම අලිබබා ආයතනයෙන් ගෙන්වා ගතිමි. එහෙයින් වැඩය තරමක් ඉක්මන් වුවද, උඳුපියලිය වගාවෙන් ඉවත් කිරීමට නම් හැකියාවක් ලැබෙන්නෙ නැති බව මට පෙනුණි. මේ අතර දවසක් අපේ මිදුලෙ තිබෙන වරකා ගහ යට වැටී තිබෙන කොස් කොළ ඉවත් කරමින් සිටින මට, එම කොස්කොළ යට අව්ව නොමැති නිසා අවපැහැ ගැන්වී ඇති වල්වල, උඳුපියලිය වඩාත්ම විනාශයට පත්වී ඇති වල් වර්ගය බව දුටුවෙමි. තණකොළ සාමාන්‍යයෙන් කහපාට පමණක් වී තිබුණු අතර උඳුපියලිය දුඹුරු පාට වී මියයන තත්ත්වයට පත්ව තිබුණේය.

මගේ යුරේකා අදහස පැමිණියේ මේ නිරීක්ෂණයෙන් පසුවය. මම ලොකු පොහොර ගෝනියකින් උඳුපියලිය වැඩිපුර තිබෙන ප්‍රදේශයක් වසා තැබුවෙමි. 

දිනකට වරක් ගෝනිය ස්වල්පයක් උස්සා (මෙය කියද්දී මට අර චර්චිල්ගේ ස්කර්ට් එකේ කතාව මතක් වුනි.) බැලුවෙමි. දවස් තුන හතරක් යන විට සියලුම යටවී තිබුණු වල් වර්ග අවපැහැ ගැන්වී තිබුණි. දවස් අටක් ගිය තැන උදුපියලිය සම්පුර්ණයෙන් විනාශ විය. මට අවශ්‍ය වල් වර්ගය ඉතිරි වී තිබුණි. ඒවාද අවපැහැ ගැන්වී තිබුනද සති දෙකක් විවුර්තව තැබූ පසු සාමාන්‍ය පැහැයට පත්වී නැවත ව්‍යාප්ත වීමට පටන් ගත්තේය.

ඉන්පසුව මම ගෙදර තිබු පරණ කොලපාගන විට පාවිච්චි කරන ලොකු කළු ප්ලාස්ටික් රෙද්දකින් වැසුවෙමි. සතියකටත් [පෙර උඳුපියලි සමුලගාතනය විය.

 

මෙය අපගේ දිනපතා ජීවිතයේ නොයෙකුත් වැඩ කටයුතු විද්‍යාත්මකව සිතීමෙන් සහ අහඹු නිරීක්ෂණයන් වැඩදායක අන්දමින් යොදා ගැනීමෙන් පහසුකර ගැනීමේ සරල උදාහරණයකි.

 

මෙම සරල යොදා ගැනීමෙන් මට මසකට රුපියල් 5000 ක පමණ ඉතිරියක්ද, පැය 10 ක පමණ මගේ කාලයද, ඉතිරි විය. ඒ සියල්ලටම වඩා මට ඕනෑ කරන තෘණ වලින් පමණක් සමන්විත වූ lawn එකක් දිනපතා මිදුලේ දැකීම ඒ මත ඇවිද යාම කොතරම් සතුටක් ගෙන දෙන්නේද?