බුරුවා අශ්වයා සහ කොටළුවා - මිනිසාත් සතෙකි හි දෙවෙනි කොටස

ජීව විද්‍යාඥයින් ජීවීන්ව විවිධ විශේෂයන් වලට වර්ගීකරණය කර ඇත. එකිනෙකා සමඟ සංසර්ගය කර ඔවුන්ටත් පැටවුන් බිහි කල හැකි පැටවුන් බිහි කිරීමට පුළුවන් නම්, එම සත්වයින් එකම ජීවීන් විශේෂයකට අයත් යයි සැලකේ. අශ්වයින් හා බූරුවන් හට මෑතක දක්වාම පොදු මුතුන් මිත්තෙක් විය. එමෙන්ම අශ්වයින් හා බූරුවන් හට පොදු භෞතික ලක්ෂණ බොහොමයක් ඇත. නමුත් ඔවුන් එකිනෙකා කෙරෙහි දක්වන ලිංගික ආකර්ෂණය ඉතා අල්පය. ඔවුන් අතර සංසර්ගයක් ඇති වන්නේ ඔවුන්ව එය පෙළඹ වුවොත් පමණි. නමුත් කොටළුවන් නමැති ඔවුන්ගේ පැටවුන් වඳය. බූරුවන්ගේ DNA වල ඇතිවී ඇති වෙනස්කම් කවදාවත් අශ්වයින්ට මාරුවෙන්නේ නැත. එය අනෙක් අතට සිදු වන්නේද නැත. ඒ හේතුවෙන්  මෙම සත්ව වර්ග දෙක, වෙනස් සත්ව විශේෂ දෙකක් ලෙස සැලකේ. එමෙන්ම එම සත්ව විශේෂ දෙක පරිනාමය වීමේදී මාර්ග දෙකක් ඔස්සේ ගමන් කරයි. මීට හාත්පසින්ම වෙනස් සිද්දියක් සලකා බැලුවොත්, bulldog කෙනෙකු හා spaniel කෙනෙකු ඉතාම වෙනස් ලෙස දිස් වුවත්, ඔවුන් එකම සත්ව විශේෂයකට අයත් වෙයි. ඔවුන් හට පොදු DNA සංචිතයක් ඇත. ඔවුන් ඉතා කැමැත්තෙන් සංසර්ගය කරන අතර, ඔවුන් ගේ පැටවුන් හට තවත් සුනඛයන් සමඟ සංසර්ගය කර පැටවුන් බිහි කල හැක.

එක් පොදු මුතුන් මිත්තෙකුගෙන් පැවතගෙන එන ජීවීන් විශේෂ ‘ගණය’ නම් වූ කණ්ඩායමක් ලෙස හැදින්වෙයි. සිංහයන්, කොටින්, දිවියන්, ජගුවර්ලා, පැන්තෙරා නම් ඝනයට අයත් වූ සත්ව විශේෂ වෙයි. ජීව විද්‍යාඥයන් විසින් ජීවීන්ව කොටස් දෙකකින් යුතු වූ ලතින් නමකින් හදුන්වනු ලබයි. පළමු කොටස ඝනය වන අතර, දෙවන කොටස ජීවී විශේෂය වෙයි. උදාහරණයක් ලෙස සිංහයන්ව අමතන්නේ ‘පැන්තෙරා ලියෝ’ ලෙසය. එයින් අදහස් වන්නේ ඔවුන් පැන්තෙරා ඝනයේ ලියෝ නම් ජීවී විශේෂය බවයි. අනුමාන කර පැවසුවහොත්, මෙම පොත කියවන සියලු දෙනා ගේ නම ‘හෝමෝ සේපියන්ස්’ නම් වෙයි. එහි අර්ථය වන්නේ හෝමෝ නම් ඝනයේ සේපියන්ස් නම් ජීවීන් විශේෂය බවයි.

ඝන, ඒ ඇතුලත් නැවත වරක් පවුල් වලට වර්ග කර ඇත. උදාහරණ ලෙස පූස් පවුලේ   සිංහයන් චීටා ලා, නිවෙස් පුසාන් සුනඛ පවුලේ  වුර්කයින් නරින් හිවල්ලු ඇත. අලි පවුලේ  අලින්, mammoth ලා, mastodons ලා ඇත. මෙවැනි පවුලක සෑම දෙනෙකුම එකම පැවත එන්නෙකුට; පිරිමි හෝ ගැහැණු, උදාහරණයක් ලෙස කුඩාම පුසෙකුගේ සිට දරුණුතම සිංහයෙකු දක්වා සියලු පූසන් හට ඇත්තේ, අවුරුදු මිලියන විසි පහකට පමණ පෙර ජීවත් වූ, එකම පොදු මුතුන් මිත්තෙකි.

හෝමෝ සේපියන්ස් ලා ද පවුලකට අයත් වෙයි. මෙම වැඩකට නැති කරුණ ඉතිහාසයේ වැඩියෙන්ම රැකපු රහසය. බොහෝ කලක් යන තුරු හෝමෝ සේපියන්ස්ලා තමන්ව අනික් සතුන්ගෙන් වෙන් කර හැදින්වීමට කැමැත්තක් දැක්වුහ. ඒ, පවුලක් නැති, සහෝදර සහෝදරියන් නොමැති නෑයන් නොමැති ප්‍රධාන වශයෙන්ම දෙමව්පියන් නොමැති, අනාතයෙකු ලෙසිනි. නමුත් සත්‍යය එය නොවේ. කැමති වුවත් අකමැති වුවත් සත්‍යය වන්නේ  අප ‘මහා වඳුරා’ නමැති වූ විශාල හා  ශබ්ද සහිත පවුලක සාමාජිකයින් වීමය. දැනට ජීවත් වන, අපගේ සමීපම නෑයන් වන්නේ චිම්පන්සීන්, ගොරිල්ලාවන් සහ ඔරන් ඔටන්ලාය. සමීපතම නෑයන් වන්නේ චිම්පන්සීන්ලාය. අවුරුදු මිලියන හයකට පමණ පෙර එක් ගැහැණු වානරයෙකුට දියණියන් දෙදෙනෙකු සිටියහ. එක් අයෙකු චිම්පන්සීන් සියල්ලගේම මුතුන්මිත්තා වූ අතර අනිත් කෙනා අපේම මිත්තණියයි.

තවදුරටත් පැවසුවහොත්, මෙම පොතේ අන්තිම පරිච්චේදයේ දැකිය හැකි පරිදි, ඉතාම නුදුරු අනාගතයේදී අපට නැවතත් සේපියන් නොවන මිනිසුන් සමඟ තරඟ කිරීමට සිදු වනු ඇත.

යුවාල් නොආ  හරාරි විසිනි