ලංකාවේ ඊලඟ ජනාධිපතිවරණය පිළිබඳව ගණිතමය විශ්ලේෂණයක්; අපේක්ෂකයන් කවුරුන් විය හැකිද? කවුරුන් ජයග්‍රහණය කරන්නේද?

                                                                       2020







පසුගිය මාස කිහිපයේම අපි ඇමරිකාවේ ජනාධිපති ඡන්දය බොහෝ උනන්දුවෙන් නිරීක්ෂණය කළෙමු. අවසානයේ බොහෝ ජනමත විචාරණ වලින් සහ නොයෙකුත් තමන්ම පත්කර ගත් පණ්ඩිතයන් බහුතරයක් බලාපොරොත්තු නොවූ පරිදි, ඔවුන්ගේ අනාවැකි සියල්ල වැරදී රිපබ්ලිකන් පක්ෂයේ අපේක්ෂකයා ජයග්‍රහණය කළේය.

ඇත්තෙන්ම එම ජයග්‍රහණය රිපබ්ලිකන් පක්ෂයේ ජයග්‍රහණයකටත් වඩා පුද්ගලිකව ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ ජයග්‍රහණයක් බව කිව හැක්කේ ඔහුගේ ඡන්ද ව්‍යාපාරය තුල ජේෂ්ඨ රිපබ්ලිකන් පක්ෂ නායකයන් අති බහුතරයක් ඔහුට උදව් නොකල නිසාවෙනි.

දැන් අපේ ජනාධිපති ඡන්දය අවසන් වී අවුරුදු දෙකකට කිට්ටුව ගතවී ඇත. සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා ඔහුගේ දූර කාලය අවසන් වූ පසු නැවත තමා ඡන්ද ඉල්ලන්නේ නැති බව පසුගිය මැතිවරණයේදී පැවසුවේය. ඔහු පොරොන්දු කඩ නොකරන අසාමාන්‍ය ශ්‍රී ලාංකික දේශපාඥයෙකු යැයි සිතුවොත් 2020 ඡන්දයට කවුරුන් ඉදිරිපත් විය හැකිද යන්න පරීක්ෂා කර බලන්නට මේ හොඳ කාලයක් යැයි පෙනේ.

ඇමරිකානු ඡන්දය මාස දෙකක් පමණ එහි සියලුම සිත් ගන්නා තාක්ෂණික සහ අනෙකුත් ක්‍රමවේද නිසා උනන්දුවෙන් පරීක්ෂාවෙන් සිටි මට ලංකාවේ ඊලඟ ඡන්දයේදී කුමක් වේදැයි නිකමට ගණනය කර බලන්නට සිතුණි.

ඡන්දය ඉල්ලන්නට ඉදිරිපත් විය හැකි ප්‍රධාන අපේක්ෂකයින් කවුරුන් විය හැකි දැයි මුලින් බලමු.


මහින්ද රාජපක්ෂ - ව්‍යවස්ථාවෙන් ඇති බාධක නිසා ඔහුට ඉදිරිපත් විය නොහැක. ඇති එකම අවස්ථාව ඔහු සහ සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා අතර යම් ගිවිසුමක් ඇති වී ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ සිරිසේන කණ්ඩායම හා රාජපක්ෂ කණ්ඩායම එකට එකතු වී රජයක් පිහිටුවා 2/3 අඩුව පුරවන්නට තවත් එ.ජා.ප. මන්ත්‍රීන් කණ්ඩායමක ගේ සහාය යම් ක්‍රමයකින් ලබාගෙන ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කිරීමයි. නමුත් මෙය ඉතාමත් දුෂ්කර එසේම අපහසු සිදුවීමකි.

රනිල් වික්‍රමසිංහ - මා කොතලාවල විශ්ව විද්‍යාලයේ ශාස්ත්‍රපති උපාධිය හදාරද්දී අපට ව්‍යාපාර සන්නිවේදනය ඉගැන්වූ කැළණියේ විශ්ව විද්‍යාලයේ මහාචාර්ය වරයෙකු, නොයෙකුත් නායකත්ව වර්ග පිළිබඳව උගන්වා එහි විශිෂ්ඨතම නායකයන් වර්ගය අලුත් නායකයන් හදන්නට උත්සාහ කරන නායකයන් බව පවසා එම වර්ගයට උදාහරණයක් අප පන්තියෙන් ඇසුවේය. බොහෝ දෙනෙකු නොයෙකුත් උත්තර දුන් අතර, මගේ පිළිතුර වූයේ ජේ.ආර්. ජයවර්ධන යන්නය. මගේ පිළිතුරට පන්තියේ බොහෝ දෙනා සිනා සුනහ. එහෙත් අවසානයේ මහාචාර්ය වරයා පිලිගත්තේ ඒ පිළිතුරය. ඒ ගාමිණී දිසානායක සහ ලලිත් ඇතුලත්මුදලි නිසාය. එහෙත් රනිල් වික්‍රමසිංහ ජේ.ආර්.ජයවර්ධන කල දේ කර නැත. එ.ජා.ප. යේ ඊළග අපේක්ෂකයා ඔහුමය.

අනුර දිසානායක - ගියවර ඔහු ඉල්ලුවේ නැතත් මෙවර ඔහු ඉල්ලිය යුතුමය. ඔහු නොඉල්ලා සිටියොත් ජ.වි.පෙ. දේශපාලන බලයක් ලෙසට ලංකාවේ දේශපාලන සිතියමෙන් ඉවත්ව යනු ඇත්තේ කවදාවත් බලය ලබා ගන්නට උත්සාහ නොකරන සුලු පක්ෂයක් වීම හේතුවෙනි.

ගෝඨාභය රාජපක්ෂ - මහින්ද රාජපක්ෂට ඡන්දය ඉල්ලීමේ ඇති හැකියාව විය සිදුරේ අවස්ථාව මෙන් හෙයින් ඔහුගේ ඡන්ද විභවය මුදල් කර ethanimuth obbata  හැකියාවක් ඇති එකම තැනැත්තා ගෝඨාභය රාජපක්ෂය. ඔහුගේ සුදුසුකම් ශ්‍රී ලංකාවේ ඡන්ද දායකයන්ට; විශේෂයෙන්ම ග්‍රාමීය බෞද්ධයන්ට හොඳින් ගැලපෙන්නේය. ශ්‍රී.ල.නි.ප.යේ මහින්ද පාර්ශවයේ මොහුට ඊළග ඡන්දයේ අපේක්ෂකයා වීමට තරඟයක් පෙනෙන තෙක් මානයේ නැත්තේය. විශේෂයෙන්ම දේශපාලනයෙන් භාහිර පුද්ගලයින් සදහා අලුතින් ඇති වී ඇති කැමැත්ත සහ වෘතීය දේශපාලඥයන්ට ජනතාවගේ ඇති නොකැමැත්ත මොහුගේ අපේක්ෂකත්වයට තව දුරටත් උදව් වනු ඇත.

නූතන දියසේන එසේත් නැත්නම් ලංකාවේ ට්‍රම්ප් - ලංකාවේ දේශපාලනය ජනතාවට එපා වී යන වේගය බැලූ විට සමහර විට ඉදිරි වසර තුන ඇතුලත අප කිසි කෙනෙක් නොසිතන පරිදි ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් වැනි අපගේම දියසේන කුමරෙකු ජනතාව අතුරින් මතුවීමට ඉඩ තිබේ. එහෙත් මෙය සම්භාව්‍යතාවය ඉතාමත් අඩු සිදුවිය හැක්කක් නිසා ගණිතමය අනාවැකි වලට යාමේදී මෙවැන්නක් සිදු නොවේ යැයි උපකල්පනය කිරීමට සිදුවේ.

ඡන්ද හැසිරිය යුතු ආකාරය

ලංකාවේ ජන සංයුතිය අනුව, අනෙක් බොහෝ රටවල වාගේ ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීමේ ප්‍රවනතාවය අනුමාන කල හැක. මෙම ප්‍රවනතාවය විවිධ ජාතීන් ජීවත්වන රටක ප්‍රධාන ජාතියට වඩා අඩු ප්‍රතිශතයක් ඇත ජාතීනට සත්‍යය.

ශ්‍රී ලංකාවේ විවිධ ජාතීන් අතර ප්‍රතිශතය පහත පරිදිය.

සිංහල                          74.9      
ලාංකික දෙමළ             11.2
මුස්ලිම්                           9.2
ඉන්දියානු දෙමළ            4.2
අනෙකුත්                         .5

මෙම ප්‍රතිශතයන්ට සමානුපාතික ලෙස ඡන්ද දායකයන් බෙදී යනු ඇතැයි උපකල්පනය කරමු. ශ්‍රී ලංකාවේ පක්ෂ දේශපාලනය පටන් ගත් දා සිට සුළු ජාතීන්ගේ ඡන්ද බොහෝ විට ලැබුනේ එක්සත් ජාතික පක්ෂයටය. ඒ බොහෝ විට පසුව පටන් ගත් ශ්‍රී.ල.නී.ප. සිංහල බෞද්ධ පදනමක සිට ඡන්ද ලබා ගැනීමට උත්සාහ කිරීමත්, එම පක්ෂය විශාල වශයෙන් සිංහල බෞද්ධයන්ගේ ඕනෑ එපාකම් පිළිබඳව වැඩිපුරව පෙනී සිටින පක්ෂයක් යැයි සුළු ජාතීන් අතර ඇති වී තිබෙන හැඟීමය. ජනාධිපති ඡන්ද ක්‍රමයේ කොට්ඨාශ, දිස්ත්‍රික්ක හෝ පළාත් ජයග්‍රහන අනුව බහුතරය ලබා ගැනීම නොහැකි නිසා කොට්ඨාශ මැතිවරන වලදී ඔවුනට වාසි ගෙන දුන් මෙම ආකල්පය දැන් ශ්‍රී.ල.නි.ප. යට ඩැමොක්ලීස්ගේ කඩුව මෙන් සෑම ඡන්දයකදීම ඉහලින් එල්ලී තිබේ.

මට පෙනෙන විදිහට යුද්ධයක් නොමැති මෙවන් කාලයක; එය කිසි සේත්ම නැවත පටන් ගැනෙන්නේත් නැත, මෙම සුළු ජාතීන්ගේ ඡන්ද බෙදී යාම පහත ආකාරයට සිදු වේ යැයි උපකල්පනය කලහොත් එහි කිසිම වැරැද්දක් නැත.

                                   UNP/SLFP
ලාංකික දෙමළ             80/20
මුස්ලිම්                         80/20
ඉන්දියානු දෙමළ          65/35
අනෙකුත්                     50/50

මේ අනුව පක්ෂ දෙකට මුළු ඡන්ද දායකයන්ගේ අනුපාතයක් වශයෙන් මෙසේය.

පක්ෂය                           ලාංකික දෙමළ      මුස්ලිම්      ඉන්දියානු දෙමළ    අනෙකුත්    මුළු අගය

UNP                                       8.92               7.44               2.71                   .25              19.32
SLFP                                      2.23               1.86               1.46                   .25                5.8

මේ අනුව සිංහල ඡන්ද සදහා තරඟ කරන විට එ.ජා.ප. දීර්ඝ එමෙන්ම අසාධාරණයැයි කෙනෙකුට කිවහැකි පිම්මක් දැනටමත් පැන ඇත්තේය. ඔවුන් සිංහල ඡන්ද සදහා තරඟ කරන්නේ 19.32% ප්‍රතිශතයක් අතේ තබා ගෙනය. ඔවුනට 50.1% ප්‍රතිශතයක් ලබා ගැනීමට තවත් අවශ්‍ය 30.78% ක ප්‍රතිශතයකි.

අනෙක් පැත්තෙන් ශ්‍රී.ල.නි.ප.යට පටන් ගන්නා විට අතේ තිබෙන්නේ 5.8% ක ප්‍රතිශතයකි. ඔවුනට දිනුම් කනුව පසු කිරීමට තව 44.3% ක ප්‍රතිශතයක් ලබා ගත යුතුය.

ඒ කියන්නේ සිංහල ඡන්ද 75% සම්පූර්ණ ඡන්ද ප්‍රමාණය යැයි සැලකුවහොත් (100%) එ.ජා.ප. අපේක්ෂකයා දිනන්නට මුළු සිංහල ඡන්ද වලින් ගත යුත්තේ 41% ක් පමණි. (30.78x100/75)

ශ්‍රී.ල.නි.ප. අපේක්ෂකයාට 50.1 ලබා ගැනීමට අනික් අතින් සිංහල ඡන්ද වලින් 59% ක් ලබා ගත යුතුය. 44.3x100/75)

අනුර දිසානායක අපේක්ෂකයා මේ අතර මේ සිංහල ඡන්ද වලින් වෙනදා මෙන් 6% ක් පමණ ලබා ගනු ඇත. ජයග්‍රාහී අපේක්ෂකයා ඔහුට ලබා ගත යුතු ප්‍රතිශතයට තරඟ කරන්නේ මෙවැනි වාතාවරණයකය.

මෙම සිංහල ඡන්ද සදහා තරඟ කරද්දී ප්‍රධාන අපේක්ෂකයන් දෙදෙනාගෙන් විශේෂයෙන්ම ග්‍රාමීය ඡන්ද සදහා ජනතාව අතර බොහෝ වැඩි ආකර්ශනයක් ඇත්තේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ වෙතය. ඔහු සූට් එකක් ඇන්දද එය හදවතින් අදින්නක් නොවන බව ජනතාව සිතති.

පසුගිය ඡන්දයේ සමහර තෝරාගත් (නාගරික සහ ග්‍රාමීය සංකලනයක් ලබා ගැනීමට) දිස්ත්‍රික්ක කිහිපයක ප්‍රතිපල පහත පරිදිය.

දිස්ත්‍රික්කය                          ශ්‍රී.ල.නි.ප.                        එ.ජා.ප.

ගාල්ල                                    55.64                              43.37
මාතර                                     57.81                              41.24
මොනරාගල                           57.11                               39.61                      
ගම්පහ                                   49.49                               49.83
හම්බන්තොට                         63.02                               35.93

 මෙම ප්‍රතිපල වලට අනුව ඉහත ගණනය කල 59% ලබාගත හැකි වනුයේ හම්බන්තොටින් පමණි. නමුත් මේ ජ.වි.පෙ. ත් සමග රටේ බොහෝ සිංහල බෞද්ධ භාහිර පෙනුම ඇති පක්ෂ හා නායකයන් ශ්‍රී.ල.නි.ප අපේක්ෂකයාට විරුද්ධ වී සිටියදීය. ඒවාත් නැති වී ජ.වි.පෙ. 6% ත් ඉවත්වූ විට මෙම තරඟය ඉතාමත් කිට්ටු සහ උණුසුම් තරඟයක් වනු නොවනුමානය. විශේෂයෙන්ම බලයේ සිටින රජයකට තම බල කාලය අවසානයේ ඡන්දයකට යාමේදී ඇතිවන පාඩු සහ ජනතා අප්‍රසාද නැමති බර කුරුසය රනිල් වික්‍රමසිංහට මෙම ඡන්දයේදී ඔසවාගෙන යාමට සිදුවන බවද නොකිවමනාය. එංගලන්තයේ මෙන් ඕනෑම දේකට ඔට්ටු දමන්නට පුලුවන් බුකී මෙහි තිබෙන්නේ නම් කාට ඔට්ටුවක් දමන්නට දැයි සිතන්නටත් අමාරුය.