ගැලීලියෝ මුහුණ දුන් වසංගතය

ගැලිලියෝටද ඒ කාලයේ දැන් අපට මෙන්  වසංගතයකට මුහුණදීමට සිදුවිය. ඔහුට එයින් පසු රෝමයට ඒමට පෙර, සති දෙකක නිරෝධායනයකට භාජනය වන්නටද සිදුවිය. මේ ඒ පිළිබඳව බර්ට්‍රෝල් බ්‍රෙෂ්ට් ඔහුගේ ගැලීලියෝගේ ජීවිතය නම් නාට්‍යයේ ලියු ආකාරයය.

 යුරෝපයේ මහා වසංගතය පවතිද්දීත් ගැලීලියෝ තම පරීක්ෂණ දිගටම කරගෙන යයි.

ගැලීලියෝ :- වර්ජිනියා! මොකද උනේ?

වර්ජිනියා :- කොන්වන්ට් එක කිට්ටුව වසංගත රෝගීන් පස් දෙනෙක් හොයා ගෙන, කොන්වන්ට් එක වැහුවා.

ගැලීලියෝ :- අඬ ගසයි, සාර්ටි!

වර්ජනියා :- ඊයේ මාකට් වීදියත් සම්පූර්ණයෙන් වහලා දැම්මා, පරණ ටවුම පැත්තේ ඊයෙත් දෙන්නෙක් මැරිලා, තව දෙන්නෙක් රෝහලේ පණ අදිනවාලු.

ගැලීලියෝ :- ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් කරනවා වගේම, මේ සැරෙත් බොහෝ කාලයක් යනකං දන්වන්නේ නැතුව ඔය වසංගතය ගැන හංගා ගෙන හිටියා.

සාර්ටි මහත්මිය :- ඔබ මොකද මෙතන කරන්නේ - වර්ජිනියා ගෙන් අසයි.

වර්ජිනියා :- වසංගතය ඇවිල්ලා.

සාර්ටි :- මම වහාම බඩු පැක් කරන්නම්.

ගැලීලියෝ :- මොනවත්ම පැක් කරන්න එපා. වර්ජිනියා සහ ඇන්ඩ්‍රියාඇරන් පිටවන්න, මම මගේ ලියවිලි අරන් එන්නම්.
ඔහු මේසය වෙතට ගොස් ඉක්මනින් ඔහුගේ ලියකියවිලි පිළියෙල කරගයි. සාර්ටි මහත්මිය ඇන්ඩ්‍රියාට ඔහුගේ කබාය අන්දවයි, ආහාර සහ ඇඳ ඇතිරිලි එකතු කරයි. රාජ පුරුෂයෙකු ඇතුළු වෙයි.

රාජ පුරුෂයා :- වසංගතය පැතිරීමේ හේතුවෙන් අති උත්තම ග්‍රෑන්ඩ් ඩියුක් උතුමා නගරයෙන් ඉවත්වී බොලොන්නා වෙත ගොස් ඇත. ගැලීලියෝ මහත්මයාටද, එලෙස ආරක්ෂාව ලබාදිය යුතු යැයි ඔහු කියා නියෝග කර ඇත. තව විනාඩි දෙකකින් ඔබ සඳහා අශ්ව කරත්තය ඔබ නිවස ඉදිරිපිටට එනු ඇත.

සාර්ටි :- ඉක්මනින්ම එළියට යන්න, වර්ජිනියාට සහ ඇන්ඩ්‍රියාට කියයි.

ඇන්ඩ්‍රියා :- ඇයි මොකක්ද හේතුව, ඔබ හේතුව කියන්නේ නැත්නම් මම යන්නේ නැහැ.

සාර්ටි :- වසංගතය පැතිරෙනවා ඒකයි හේතුව ළමයො.

වර්ජිනියා :- අපි පොඩ්ඩක් තාත්තා එනකං ඉමු.

සාර්ටි :- ගැලීලියෝ මහත්මයා ඔබ ලෑස්තිද?

ගැලීලියෝ :- දූරේක්ෂය මේස රෙද්දකින් ඔතමින්, වර්ජිනියා සහ ඇන්ඩ්‍රියාරැගෙන කරත්තයට යන්න. මම ටිකකින් එන්නම්.

වර්ජිනියා :- නැහැ, ඔබ නැතුව අපි යන්නේ නැහැ. ඔබ පොතක් ලියන්න පටන් ගත්තහම ඉවර කරන්නෙම නැතිව මෙහෙට වෙලා ඉඳියි.

සාර්ටි :- අශ්වකරත්තය ඇවිල්ලා.

ගැලීලියෝ :- යන්න වර්ජිනියා, ඔබ ඉක්මනින් කරත්තයට නැග ගත්තේ නැත්නම්, කරත්තය යයි.වසංගතේ කියන්නේ විහිළුවක් නෙවෙයි.

 වර්ජිනියා :- පිටවීමට අකැමැත්තෙන් - ඔහුට පොත් ඉක්මනින් ලැහැස්ති කරගන්ඩ උදව් වුණේ නැත්නම්, ඔහු එන එකක්ම නැහැ.

සාර්ටි :- ප්‍රධාන දොරටුවේ සිට - අශ්ව කරත්තකරු කියනවා, ඔහුට ගොඩක් වෙලා මෙතන ඉන්න බැරි බව, ගැලීලියෝ මහත්මයා.

ගැලීලියෝ :- මට යන්ට පුළුවන් කියලා මම හිතන්නේ නැහැ, මම මාස ගානක් පිළියෙල කරපු ලියවිලි තව දවස් දෙක තුනකින් සම්පූර්ණ කරේ නැත්නම්, ඒ සියල්ලෙන් වැඩක් නැති වෙනවා, කොහොමත් මේ වසංගතය දැනටත් හැමතැනම පැතිරිලා තියෙන්නේ.

සාර්ටි :- ගැලීලියෝ මහත්මයා ඔබ වහාම පැමිණිය යුතුයි, ඔබට පිස්සුද.

ගැලීලියෝ :- ඇන්ඩ්‍රියාසහ වර්ජිනියා සමඟ පිට වෙන්න, මම පසුව එන්නම්.

සාර්ටි :- තව පැයක් ගියොත් ඔබට කොහොමටවත් එන්න හම්බ වෙන්නේ නැහැ, ඉක්මනට එන්න - ඇය සවන් දෙයි - අන්න කරත්තය පිටත් වෙනවා එන්න, මම ඔහු නවත්වා ගත යුතුයි.
- ඇය පිටවෙයි, ටික වෙලාවකින් සුදුමැලි වී ඇති ඇය නැවත ඇතුළු වෙයි. ඇගේ අත තිබූ පොට්ටනිය නැත -

ගැලීලියෝ :- ඇයි ඔබ තවමත් මෙතන ඔබට ළමයි සමග යන්න බැරි වෙයි.

සාර්ටි :- කරත්තෙ පිටත් වුණා, වර්ජිනියාව ඔවුන් අල්ලගෙන තමයි රැගෙන ගියේ, ළමයින්ව බොලොන්නා වලදී හොඳින් බලාගනී, නමුත් මමත් ගියොත් ඔබට ආහාර ලබා දෙන්නේ කවුද?

ගැලීලියෝ :- ඔබට නම් පිස්සු, කෑම හදන්නට වසංගතයක් තියෙන නගරයක නවතින්නේ කවුද, ඔහුගේ ලියකියවිලි එකතු කරයි - මම සම්පූර්ණයෙන්ම මෝඩයෙක් කියලා හිතන්න එපා සාර්ටි, මට බොහොම දරුණු සතුරන් ඉන්නවා, ඒ නිසා මම මගේ උපකල්පනයන් ඔප්පු කරන්නට කරන්න සාක්ෂි එකතු කර ගත යුතුයි.

සාර්ටි :- ඔබට ඔබගේ තීරණය සාධාරණීකරණ කරන්නට අවශ්‍ය නැහැ, නමුත් ඔබ මීට වඩා යථාර්ථවාදී විය යුතුයි.

ෆ්ලොරන්ස් හි ගැලීලියෝගේ නිවස
ගැලීලියෝ නිවසින් පිටතට පැමිණ වීදිය දෙස බලයි.
පූජකවරියන් දෙදෙනෙකු පාරේ ගමන් කරයි.

ගැලීලියෝ :- ඔවුනට කතාකරයි - මට කියන්න පුළුවන්ද මට කිරි ටිකක් මිලදී ගන්න පුළුවන් කොහෙන්ද කියා, කිරි ගෙනෙන කාන්තාව අද ආවෙ නැහැ, මගේ නිවාස බලාගන්න කෙනාත් අද නැහැ.
එක් පූජකවරියක් :- කිරි විකුණන කඩවල් විවෘත කර තිබෙන්නේ නගරයේ පහළ පැත්තේ පමණයි.
අනෙක් පූජකවරිය :- ඔබ මේ පැත්තේද? පූජකවරියන් දෙදෙනා කුරුසය ඇඳ එතනින් පිට වෙයි, මිනිසෙකු එතනින් අනෙක් පැත්තට යයි.

ගැලීලියෝ :- ඔබ නේද අපට පාන් ගෙනත් දෙන බේකරි කරු, ඔබ මගේ නිවසේ මෙහෙකාරිය දුටුවාද, ඇය ඊයේ රාත්‍රියේ සිට පෙනෙන්නට නැහැ, මිනිසා ඔළුව වනයි, විදියේ අනික් පැත්තෙ නිවසක ජනේලයක් විවෘත කර කාන්තාවක් කෑගසයි, කල්පනාවෙන් ඒ පැත්තට වසංගතය ඇවිල්ලා, ඒ මිනිසා මහත් බියට පත්වී අනික් පැත්තට දුවයි.

ගැලීලියෝ :- මගේ නිවසේ කාන්තාව ගැන ආරංචියක් නැද්ද?

කාන්තාව :- ඇය විදියේ මුදුනේ සිහි නැතිව සිටිනවා , ඇයට ආරංචි වන්නට ඇති මේ පැත්තට වසංගතය එනවා කියලා, අනුන් ගැන සිතන්නේ නැති මිනිස්සු, ඇය ශබ්දයකින් ජනේලය වසයි.

කුඩා ළමුන් පිරිසක් විදිය දිගේ එතී. ගැලීලියෝ දැක ආපසු දුවති. ගැලීලියෝ ආපසු හැරෙන විට යකඩ ඇඳුම් ඇදගත් සොල්දාදුවන් දෙදෙනකු දකී.
එක් සොල්දාදුවෙක් :- වහාම ගේ ඇතුලට යනවා, ඔවුන් ගැලීලියෝ ගේ ඇතුලට තල්ලු කර දොරවල් ඇණ ගසා වසති.
ගැලීලියෝ :- ජනේලය තුලින් අසයි - මගේ නිවසේ කාන්තාවට කුමක් වුණාදැයි මට කියන්න පුළුවන්ද?

සොල්දාදුවෙක් :- ඇය මිනී ගොඩට විසි කලා.

කාන්තාව :- නැවත ජනේලය වෙත පැමිණ - වීදියේ අර පැත්ත සම්පූර්ණයෙන්ම වසංගතය පැතිරිලා, ඇයි ඔබ ඒ කොටස වහන්නේ නැත්තෙ.
සොල්දාදුවෝ වීදිය ලණු වලින් වසා දමති -

කාන්තාව :- නමුත් එහෙම කලහම විදියේ අපේ කොටසටත් කාටවත් ඇතුල් වෙන්නටත් බැහැ, අපේ කොටසේ වසංගතය නැහැ, එහෙම වෙන් කරන්න එපා, මගේ ස්වාමි පුරුෂයාටත් ආපසු නිවසට එන්නට බැරි වෙයි, උඹලා හරිම නපුරුයි - ඇය නිවස ඇතුළේ සිට කෑගසනවා අඬනවා වැලපෙනවා ඇසෙයි, තවත් ජනේලයකින් වයසක කාන්තාවක් මතුවෙයි.

ගැලීලියෝ :- අර ඈතින් පෙනෙන්නේ ගින්දරක් වෙන්නට ඕනෑ.

වයසක කාන්තාව :- ඔවුන් වසංගතය පැතිරෙන පළාත් වල ගිනි නිවා දැමීම නවත්වලා දාලා, හැමදෙනාම හිතන්නේ වසංගතය ගැන පමණයි.

ගැලීලියෝ :- කිසි කතාවක් නැහැ, ඒක තමයි ඔවුන් රාජ්‍ය කරන විදිහ, ගසක මැරෙන්නට යන අතු කිසිම වග විභාගයක් නැතුව කපා දමනවා වගේ.

කාන්තාව :- එහෙම කියන එක වැරදියි, ඔවුනට වෙන කරන්නට දෙයක් නැහැ.

ගැලීලියෝ :- ඔබේ නිවසේ සිටින්නේ ඔබ පමණද?

වයසක කාන්තාව :- ඔවූ මගේ පුතා මට ඊයේ ඊයෙ පණිවුඩයක් එවා තිබුණා, ඔහු පැමිණියේ නැහැ, ඔහු දැනගෙන මේ පැත්තට වසංගතය පැතිරෙනවා කියලා, ඊයෙම එකොළොස් දෙනෙකුට වසංගතය වැළඳීලා.

ගැලීලියෝ :- මගේ නිවසේ කාන්තාව බේරී පලා යන්නට බැරිවීම පිළිබඳව මම වගකියන්න ඕන, මටනම් ඉන්නට යම් හේතුවක් තිබුණා, ඇයට කිසිම හේතුවක් තිබුනේ නැහැ.

වයසක කාන්තාව :- අපිටත් යන්නට බැහැ, කවුද අපිව අරන් යන්නේ, ඇය ගැන ඔබ කණගාටු වන්නට එපා, මම ඔබගේ කාන්තාව දැක්කා, ඇය උදේ හතට පමණ තමයි පිටවුනේ. ඇයට අසනීප වෙලා කියලා දැනගත් විට යන්නට ඇති, මම පාන් ගන්නට එලියට එනවිට ඇය මගෙන් සැඟවුණා. ඔබේ නිවසටත් වසංගතය පැමිණ ඇතැයි මිනිසුන්ට දැනගන්නට ඉඩ හරින්නට ඇය කැමති වුණේ නැහැ, ඒ නිසා ඇය පැන යන්නට ඇති.
විශාල ශබ්දයක් ඇසේ.

ගැලීලියෝ :- ඒ මොකක්ද?

වයසක කාන්තාව :- ඔවුන් විෂබීජ සහිත වළාකුළු ශබ්ද පාවිච්චි කර පලවා හරින්නට උත්සාහ කරනවා, ගැලීලියෝ මහ හඬින් සිනාසේ.

වයසක කාන්තාව :- මෙහෙම වෙලාවක හිනාවෙන්න පුලුවන් එකත් ලොකු දෙයක් -
මිනිසෙකු වීදියට ඇතුල්වන්නට පැමිණ එය ලණු වලින් වෙන්කර ඇති බව දකී.

ගැලීලියෝ :- මහත්මයා මේ වීදිය ලනු වලින් වෙන් කරලා තිබෙන්නේ, නමුත් මට කන්න කිසි දෙයක් නැහැ, මෙහෙ බලන්න - මිනිසා ඉක්මනින් පලා යයි -

වයසක කාන්තාව :- සමහරවිට හවසට කවුරුහරි මොනවා හරි ගෙනල්ලා දෙයි, එහෙම නැතිවුනොත් රෑට මම ඔබගේ දොරට එළියෙන් කිරි ජෝගුවක් තබන්නම්, ඔබට බයක් නැත්නම් ඇවිල්ල එය ගන්නට පුළුවන්.

ගැලීලියෝ :- එළියේ කාට හරි අප කෑගහනවා ඇහෙනවද, ගැලීලියෝ කෑගසයි.
එක්වරම ඇන්ඩ්‍රියාවිදියේ ලණු වලින් පිටත හිටගෙන සිටි. ඔහු බිය පත්ව ඇත.

ගැලීලියෝ :- ඔබ කොහොමද මෙහෙට ආවෙ.

ඇන්ඩ්‍රියා:- මම කලින්ම ආවෙ ඔබේ දොරටත් ගැහුවා, නමුත් ඔබ දොර ඇරියෙ නැහැ, ඔවුන් මට කිව්වා....

ගැලීලියෝ :- ඔබ අශ්ව කරත්තයෙන් ගියේ නැද්ද?

ඇන්ඩ්‍රියා :- නැහැ මම ඒකෙන් පැන ගත්තා, වර්ජිනියාත් බලෙන් වගේ අරගෙන ගියේ, මම ඇතුලට එන්නද?

වයසක කාන්තාව :- නැහැ, ඔබට එන්නට බැහැ, ඔබ ඔබේ මව සිටින උර්සුලින්ස් වෙත යා යුතුයි.

ඇන්ඩ්‍රියා :- මම එහෙට ගියා, නමුත් ඔවුන් මට ඇය බලන්නට දෙන්නේ නැහැ, ඇයට ගොඩක් අමාරුයි කියලා.

ගැලීලියෝ:- ඔබ දවස් තුනම ආපහු ආවේ පයින් මද, ඔබ නිවසින් පිටත් වෙලා දැන් දවස් තුනක් වෙනවා.

ඇන්ඩ්‍රියා:- ඔබ මා සමග තරහ ගන්න එපා, ආපසු එද්දී ඔවුන් මාව අත්අඩංගුවට ගත්තා.

ගැලීලියෝ :- කණගාටුවෙන් - හඬන්නට එපා, ඔබ නිවසෙන් පිට වුණාට පස්සේ මම බොහෝ දේවල් හොයා ගත්තා, ප්‍රවේසමෙන් අහගන්න, නැත්නම් ඔබට තේරුම් ගන්නට බැරි වෙයි, ඔබට මතකයි නේද මම ඔබට කියා දුන් වීනස් ග්‍රහලෝකය........ ආ ඒ ශබ්දය ගැන කලබල වෙන්න එපා, ඒක කිසි වැඩකට නැති ශබ්දයක්, ඔබ දන්නවා වීනස් ගේ අපි දුටු දෙය, එහි චන්ද්‍රයා, අපි ඒක දැක්කේ අර්ධ වෘත්තයක් එහෙම නැත්තං දෑකැත්තක් වගේ. මට ඔබට එය ලාම්පුවක් සහ පොඩි බෝලයක් එක්ක එය සම්පූර්ණයෙන්ම පෙන්නන්න පුළුවන්, එය තමන්ගේම කියා ආලෝකයක් නැති තවත් ග්‍රහලෝකයක්. එයත් සූර්යයා වටේ කැරකෙන අපි වගේම ග්‍රහ ලෝකයක්, කොච්චර අලංකාරයිද නේද.

ඇන්ඩ්‍රියා:- හඬමින් ඇත්තෙන්ම ඒවා සත්‍ය කරුණ.

ගැලීලියෝ :- මම ඔබේ මවට ඉන්නට කියලා නම් කීවේ නැහැ, ඇන්ඩ්‍රියාකිසිවක් කියන්නේ නැත. නමුත් මම ඉන්නට තීරණය කලේ නැත්නම් ඇය නවතින එකක් නැහැ.

ඇන්ඩ්‍රියා:-  දැන් ඔවුන්ට ඔබගේ සොයා ගැනීම් පිළිගන්නට සිදුවෙයි, එහෙම නේද.

ගැලීලියෝ :- මට දැන් අවශ්‍ය සාක්ෂි සියල්ලම තියෙනවා, මේ වසංගතය ඉවර වුණහම රෝමයට ගිහිල්ලා ඔවුනට ඒවා පෙන්වලා ඔප්පු කරන්නට පුළුවන් - වීදිය පහල සිට වෙස්මූණු දාගත් මිනිසුන් දෙදෙනකු දිග ලී දෙකක් රැගෙන පැමිණෙති. ඔවුන් ගැලීලියෝගේ නිවස සහ ඉදිරිපස නිවසට පාන් ලී වල කෙලවර ගැට ගසා බෙදා දෙති.

වයසක කාන්තාව :- කිට්ටුව ගෙදරක කාන්තාවක් සහ ළමයින් තුන් දෙනෙක් සිටිනවා, ඔවුන්ටත් මොනවා හරි දීලා යන්න.

ගැලීලියෝ :- නමුත් මගේ ගෙදර හරියේ බොන්නට කිසිවක්ම නැහැ - ඔවුන් දෙදෙනා උරිස් සොලවති - හෙට ඔබලා එනවද?

මුහුණට වෙස් මුහුණක් දමා ගත් එක් මිනිසෙක් :- කාටද කියන්න පුළුවන් හෙට මොනවා වෙයිද කියලා.

ගැලීලියෝ :- ඔබලා එනවනම් හෙට මට කුඩා පොතක් ගෙනත් දෙන්න පුලුවන්ද,

මුහුණ වසාගත් එක් මිනිසෙක් :- පොතකින් මොකක්ද වෙනස් කරන්නට පුලුවන්, ඔබට පාන් ටිකක්වත් හම්බුනොත් ඔබ වාසනාවන්තයි කියලා කියන්න පුළුවන්.

ගැලීලියෝ :- මේ ළමයා මගේ සිසුවෙක් ඔහු, ඇන්ඩ්‍රියා පෙන්වයි, ඔහුට පුළුවන් ඒ පොත ඔබට ලබාදෙන්න. ඒ මර්කරි ග්‍රහයාගේ ගමන් පථය පෙන්වන සටහනක්. ඇන්ඩ්‍රියා, මගේ අතින් ඒක නැතිවෙලා, - ඔබට පුළුවන්ද මගේ පාසලෙන් පිටපතක් කරගෙන මේ අයට දෙන්න -
මිනිසුන් පිටව ගොස් ඇත.
ඇන්ඩ්‍රියා:- මම අනිවාර්යයෙන්ම ඒක ගන්නම් ගැලීලියෝ මහත්මයා.

ඔහු පිට වෙයි. ගැලීලියෝද නිවස ඇතුළට යයි. අනික් පැත්තේ නිවසින් වයසක කාන්තාව පැමිණ ගැලීලියෝගේ නිවසේ දොර ළඟ කිරි ජෝගුවක් තබා පිටවෙයි.