2- රාජසිංහ රජුගේ ඉන්දියාවේ මාලිගය සහ ඔහුගේ අවසන් ගමන - 2 වෙනි කොටස

..................   කිසි දිනෙක මුහුදේ ගමන් කර නොතිබූ රජු හා පිරිස සැර මුහුදේ ප්‍රථම වරට ගමන් කිරිම ඔවුනට ඉතා අපහසුදායක සහ දුෂ්කර වූවාට කිසිදු සැකයක් නැත.

බෝට්ටු නැව අසලට පැමිණි විට රාජකීය කණ්ඩායම වරකට කෙනෙකු බැගින් නැවට ඔසවනු ලැබීය. ඔහුගේ පවුලේ සියළු දෙනා ඉහලට ඔසවන තෙක් බෝට්ටුවේ රැදී සිටි රජතුමා අවසානයේ තමන්ද නැව මතට එසවීමට අවසර දුන්නේය. රජතුමා නැව මතට පැමිණි අවස්ථාවේ ඔහුට ගෞරව කිරීමට නෞකා තට්ටුව මත තූර්ය වාදක කණ්ඩායමක් සංගීතය වාදනය කල අතර, නැවේ කපිතාන්වරයා වූ ආර්ඕ බ්‍රීක් මහතා ඉමහත් ගෞරවයෙන් රජු පිළිගත්තේය. රජු නැවේ තට්ටුව මතට පැමිණි පසු අවිගත් නැවියන්ගේ ගෞරවාචාර පෙල ගැසීමක් තුලින් රජු හා රාජකීය පිරිස ඔවුන් සදහා වෙන් කර තිබූ විශේෂ කාමර පෙලට කපිතාන්වරයා විසින් රැගෙන ගිය අතර, ඇඳක් මත වූ කොට්ටයක් දුටු රජතුමා වහා ගොස් ඒ මත අසුන් ගත්තේය. රජුගේ මව සහ නැන්දම්මාවරු හා බිසෝවරු එම කාමරයේම එක් කොනකට වී අසුන් ගත්හ. 

රජු හා පිරිවර සදහා විශේෂයෙන් සකස් කර තිබූ කාමර වලට ඔවුන් ගෙන ගිය පසු, රජතුමා ඒ අතරින් දකුණු පස වූ විශාල කාමරය තමන් සදහා තෝරා ගත්තේය. තවත් කාමරයක් තම බිසෝවරු සදහාද, ඊලග කාමරය මව් බිසව හා නැන්දනිය සදහාද තෝරා ගෙන කෙලවර තිබූ කාමරය තම ප්‍රධාන උපදේශකට ලබා දුන්නේය. 

අනෙකුත් කාමර රජුගේ පිරිවර විසින් ඔවුනට අවශ්‍ය පරිදි තෝරා ගත්හ. මුල් දිනයේම මෙම ගමන බාරව කටයුතු කල සිවිල් නිලධාරි ග්‍රැන්විල් මහතා රජු හමු වී රජුගේ භාෂා පරිවර්තක වූ මුදලියාර් ජෝෂප් ද සිල්වා මගින් රජුගේ සුව දුක් විමසුවද, රජු ඔහු එතරම් ගණනකට නොගෙන කාමරය තුලට වී සිටියේය. 

පසුදින උදෑසන රාජකීය ලැගුම්හල තුලින් ආහාර පිසින සුවඳ වහනය වූ අතර, ග්‍රැන්විල් මහතා රජුට යම් අවශ්‍යතාවයක් ඇත්නම් තමාට පැමිණ. රජතුමා හමු විය හැකි බව දැන්වීය. එහිදී රජතුමා ඔහුව හමුවීමට අවශ්‍යතාවයක් නොමැති බවත් එහෙත් බිසෝවරුන් මුහුදු අසනීපයෙන් (Sea Sickness) වලින් පෙලෙන බවත්  ග්‍රැන්විල් මහතාට දන්වා යැවීය. 

සෑම දිනකම උදයේ මෙලෙස ග්‍රැන්විල් මහතා රජු මුණ ගැසීමට අවසර ඉල්ලා පණිවිඩ යැව්වද රජතුමා දින කිහිපයක් ගත වන තෙක් ඔහු මුණගැසීම ප්‍රතික්ෂේප කලේය. 

දින කිහිපයකට පසු රජතුමා මොහොතකට ඔහු මුණ ගැසීමට අවශ්‍ය යැයි පවසා කාමරයෙන් එළියට පැමිණියේය. එවිට රජතුමා රත්තරන් නූලෙන් වාටි දැමූ මුසලින් රෙද්දක් ඉණ වටා ඔතා කෙලවරක් තම වම් උරහිස උඩින් දමා උස ලී සෙරෙප්පු දෙකක් පැලද සිටියේය. ග්‍රැන්විල් මහතා රජුගේ සුව දුක් හා වෙනත් කරුණු ගැන ඇසූ ප්‍රශ්න වලට කිසි සැකයකින් තොරව උස් හඩින් කෙටි පිලිතුරු දුන් රජතුමා, කිසි විටෙකත් ග්‍රැන්විල් මහතාගේ මුහුණ දෙස කෙලින් නොබැලුවේය. 

ග්‍රැන්විල් මහතාගේ හිසට උඩින් ඈත පිහිටි යමක් දෙස බලන ලෙසින් කෙලින් බලා සිටි රජතුමා බොහෝ විට එසේ කරන්නට ඇත්තේ සාමාන්‍ය මිනිසෙකු දෙස කෙලින් බැලීම රජෙකුට නොගැලපෙන්නේ යැයි සිතූ නිසා විය හැක. 

ජනවාරි මස 29 වන දින රජුගේ කාමරය දෙසින් කෙනෙකුට පහර දෙනවා වැනි ශබ්දයක් ඇසී එය පරීක්ෂා කිරීමට ග්‍රැන්විල් මහතා ගොස් ඒ ගැන රජතුමා ගෙන් විමසූ විට, තමන්ගේ බිසවකට පහර දුන් බව රජතුමා පැවසීය. ‘කොන්වොලිස්‘ නෞකාවේදී කාන්තාවන්ට පහර දීම සම්බන්ධයෙන් රජුට අවවාද කල අතර, මින් පසු එලෙස පහර නොදෙන ලෙසද රජු ගෙන් ඉල්ලීය. 

එයට රජු එකඟ වූ අතර, ඉන් පසු දින 17 ක් ගත වූ මුහුදු ගමනේදී මෙවැනි සිද්ධියක් නැවත ඇති නොවීය. ජකවාරි 30 වන දින, රජතුමා අසනීප ගතියෙන් පසු වුවත් නෞකාවේ වෛද්‍යවරයා ගෙන් ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීම ප්‍රතික්ෂේප කලේය. ඔහු බලවත් හිසේ අමාරුවකින් පෙලුනු හෙයින් ඇස් ඇරීමටද පවා අපහසු බව දන්වා සිටියේය. මේ සදහා ග්‍රැන්විල් මහතා, සුවඳ ලුනු (Smelling Salt) ලබා ගැනීමට යෝජනා කල අතර, රජතුමා එයට කැමැත්ත පල කලේය. 

රජතුමාට ඒවා ලබා දුන් විට කොපමණ ප්‍රමාණයක් පානය කල යුතු දැයි රජතුමා විමසා සිටියේය. ලුනු පානය කිරීමට නොව ආඝ්‍රහණය කිරීමට බව දන්වා සිටින ලදි. පසුව ලුනු ආඝ්‍රහණය කල නමුත් එයින් තමනට කිසිදු සුවයක් නොමැති බවද, තමන්ගේ හිසේ අමාරුවට ඉන් කිසිම පිහිටක් නොවූ බවද දන්වා සිටියේය.   

මේ වන විට දවස් 7 ක් පමණ මුහුදේ ගමන් කර, තවමත් ගොඩබිමක් දක්නට නොලැබුන හෙයින් ඉංග්‍රීසීන් තමන් රවටා එංගලන්තයට ගෙන යන්නේ යැයි සැකයක් රජුට පහල වී, ඒ පිළිබඳව ග්‍රැන්විල් මහතා ගෙන් විමසා සිටියේය. එය එසේ නොවන බවද, රජු ඉන්දියාවට රැගෙන යමින් සිටින බවද, ග්‍රැන්විල් මහතා විසින් රජතුමාට සහතික කර සිටියේය.

පෙබරවාරි මස 01 වන දින රජු හොඳ සනීපයෙන් පසු වූයෙන් කපිතාන් ඕබ්‍රික් විසින් තමන්ගේ කාමරයට පැමිණ පිරිසිදු වාතයෙහි තරමක කාලයක් විවේකයක් ගත කරන මෙන් රජතුමා ගෙන් ඉල්ලා සිටියේය. රජු එය පිළිගෙන කපිතාන්ගේ කාමරයට තම බිසෝවරුන් සමග පැමිණ ඔටෝමාන් (තුර්කි) කොට්ටයේ අසුන් ගත් අතර, බිසෝවරු ඔහු අසල සිටගෙන සිටියහ.

ටික වේලාවකට පසු රජතුමාට නෞකාවක් මුහුදේ ගමන් කරන ආකාරය පිළිබඳව දැන ගැනීමට අවශ්‍ය විය. කපිතාන් ඕබ්‍රික් පරිවර්තකයෙකු මාර්ගයෙන් නෞකාවේ උපකරණ siyallada wisheshayen

නෞකාව හැසිරවීමට හා එක් මාර්ගයක තබා ගැනිමට උපයෝගී කර ගන්නා රඩර් උපකරණ පිළිබඳව පැහැදිලි කල අතර, රජු ඉතා වුවමනා වෙන් හා විමසිලිමත්ව අසා සිටියේය.

රජතුමා විසින් සියලු කරුණු හොඳින් තේරුම් ගත් බව පෙනෙන්නට තිබුණි. රජතුමා කිසි විටෙක යම් කරුණක් සම්බන්ධව දෙවරක් විස්තර කරන්නට ඉඩ නොදුන් අතර, අවසානයේ මුහුදු ගමන් හා නෞකාවල ක්‍රියාකාරිත්වය පිළිබඳව සියලුම කරුණු තමන් හොදින් තේරුම් ගත් බව ප්‍රකාශ කලේය.

ඉන් පසු රජතුමා  ගෙන් ඇහැලේපොල නිළමේ තුමා ගැන විමසින. ඔහු දැනට ලැගුම් ගෙන සිටින ස්ථානය පිළිබඳව විමසා, “ඇහැලේපොලට මම සැලකුවේ, මගේ පුතෙකුට වගේ. නමුත් ඔහු මට කරපු දේ ඔබට පෙනෙනවා නේද? යම් දිනෙක ඉංග්‍රීසීන්ටත් ඔහු මේ ටික කරයි.“ යනුවෙන් පැවසීය.

ඉන්පසු රජතුමා ගෙන් ඇහැලේපොල ඔහුට විරුද්ධ වීමට හේතු විමසන ලදි.

“මම ඔහුට කල උදව් වලට කවදාවත්ම මට ප්‍රති උපකාර කරන්නට බැරි නිසා ඔහු මට විරුද්ධව ආයුධ ගත්තා. මම මුලින්ම තේරුම් ගත යුතුව තිබුනා රජ කෙනෙකු සාමාන්‍ය මිනිසෙකුට රජ කෙනෙකුට හා සමාන බලයක් කිසිම දිනෙක නොදිය යුතු බවට. මම දෙවරක් ඔහුට මරණ දඬුවම දිය යුතුව තිබියදීත් සමාව දුන්නා.“ යැයි පැවසීය.   

ඉන් පසුව මොල්ලිගොඩ නිළමේ තුමා ගැන ඔහු ගෙන් විමසන ලදි.

“ඔහු හොද මිනිහෙක් , නමුත් ඔහු බුද්ධිමත් කෙනෙකු නොවේ. ඔහු ඉංග්‍රිසින්ට උදව් කිරිමට පොරොන්දු වුවා නම් ඔහු එම පොරොන්දුව අනුව කටයුතු කරයි. නමුත් ඔහු එතරම් ප්‍රයෝජනවත් කෙනෙකු නොවෙයි’’ යනුවෙන් පැවසිය.

ඉන්පසු රජතුමා තමන්ගේ කාමරයට යැමට සුදානම් වී ග්‍රැන්විල් මහතා රජු සමග කථාබහ කරන ආකාරයෙන් ඔහු කිසි දිනෙක එංගලන්ත රජ වාසලෙහි රජුත් සමග සේවය කර නැති කෙනෙකු බව පෙනෙන බව පැවසීය.

පෙබරවාරි මස 05 වන දින රජතුමා නැවේ සිටි ඉංග්‍රීසී ජාතිකයන් ආහාර අනුභව කරන ආකාරය තමන්ට නැරඹීමට හැකිදැයි කපිතාන් ඕබ්‍රික් ගෙන් අසා පණිවඩයක් යැව්වේය.

ඒ සදහා ඔවුන් කෑම ගන්නා ස්ථානය අසල එය නැරඹීමට රජතුමාට ආසනයක් සකස් කර දෙන ලදි. ඔහු පැමිණ අසුන් ගෙන තමා එතන නැතැයි සිතා සාමාන්‍ය ලෙස ආහාර ගන්නා මෙන් ඉල්ලා සිටියේය. ඉංග්‍රීසීන් රජුගේ සෞඛ්‍යය වෙනුවෙන් සවුදිය පුරන ලදි. මේ නිසා රජතුමා ඉතා සතුටට පත්ව ඔහුට ස්තූති කර, ඔවුන් ආහාර ගන්නා ආකාරය සතුටින් බලා සිට ඔවුන් ආහාර ගත් පසු තම කාමරය වෙත  ගියේය.

next and final episode

 3- රාජසිංහ රජුගේ අවසානය සහ මුතු මණ්ඩපය - තුන්වන සහ අවසාන කොටස.