මම උපතින් බෞද්ධයකු වෙමි. බුද්ධාගම පාසලේදී ඉගෙනගෙන ඒ විෂයට D සමර්තයක්ද ලබාගත්තෙමි.අපටද අපොස සාමාන්‍ය පෙළ දක්වා දක්වා බොහෝ අනෙක් පාසල් වල සිසුනට මෙන්ම එම විෂයය උගන්වන ලද්දේ හිමි නමක් විසිනි. දැන් කල්පනාකර බලනවිට අප ඒ ඉගෙන ගෙන ඇත්තේ බුද්ධ ධර්මයද එසේත් නැත්නම් බුද්ධ ධර්මයේ ඉතිහාසය දැයි මට සැකයක් උපදී.
මම බුද්ධාගම හරියට දන්නවාද යන සැකය මට නිතරම ඇතිවේ. විශේෂයෙන්ම අප ආගමේ නැවත ඉපදීම පිළිගන්නේද නැද්ද යන්න මට පැහැදිලි නැත. බොහෝ බෞද්ධයන්ට අප ආගම ගැන හෝ එහි ඇති මුලික ඉගැන්වීම් පිළිබඳව පැහැදිලි අවබෝධයක් නැතැයි කීවොත් එහි ලොකු වැරද්දක් නැතැයි සිතමි. එයට ප්‍රධාන හේතුවක් නම් අනික් ආගම් වල මෙන් නොව අපේ ආගම තර්කානුකුලව සිතන්නට සහ සාකච්චා කර නිගමන වලට පැමිණීමට ඉඩ තබා ඇති නිසාය. වෙනත් ආගම් වල ප්‍රශ්න කිරීම වරදකි, පවකි. එහෙත් බුදුන්ගේ ඉගැන්වීම් වල බුදුන් කෙලින්ම කියා තිබෙන්නේ කෙනෙකු; බුදුන් හෝ, යමක් කී නිසාම පිලි නොගත යුතු බවයි. තමන් ඒ ඇසු දෙය තමන්ගේ නුවනින් කල්පනා කර මෙය සත්‍ය විය හැකිදැයි සාක්ෂාත් කරගත යුත්තේය.
බුදුන් විසින් කියාදුන් දහම අපට හරියට තේරුම් ගැනීමට අපහසු වුවද එතුමා එම ධර්මය මුලින්ම පැහැදිලි කරදුන් පස් වග මහනුන් බුද්ධ ධර්මය ඉතාමත් කෙටි කාලයකින් තේරුම් ගත්හ. සතියකින් පමණ පස් වග මහනුන් රහත් බව එසේත් නැත්නම් නිර්වාණය අවබෝධ කරගත්හ. ඔවුනට ධර්මය සම්පුර්ණයෙන්ම අවබෝධ කර ගන්නට කලක් ගතවුයේ නැත. නිවන් අවබෝධ කරගන්නටත් කාලයක් ගතවුයේ නැත. ගතවුයේ සතියක් දෙකකි.
පස්වග මහනුන් එලෙස නිවන අවබෝධ කරගත් පිලිවෙලකුත් දක්වා තිබේ. කොන්ඩඥඥ බමුණා මුලින් නිවන අවබෝධ කරගත් අතර ඉන්පසු පිලිවෙලින් අනෙක් බමුනන්ද නිවන් අවබෝධ කරගත්හ.
ඔවුන් නිවන් අවබෝධ කරගන්නේ බුදුන්ගෙන් සුත්‍ර දෙකකට ඇහුම්කන් දීමෙනි. පළමුවෙනි සුත්‍රය ධම්මචක්ක පවත්තන සුත්‍රයයි, දෙවැන්න අනාත්ම ලක්කන සුත්‍රයයි. ඒ සුත්‍ර දෙක ඇසීමෙන් තවුසන් පස් දෙනෙකුට නිවන් අවබෝධ කර ගැනීමට ලැබුනේ නම් නිවන් අවබෝධ කරගැනීමට අවශ්‍ය සියලු දැනුම මේ සුත්‍ර දෙක තුල තිබිය යුතුය.
මෙම සුත්‍ර දෙකේ අඩංගු මුලික සිද්ධාන්ත මොනවාද?
ධර්ම චක්‍ර පවත්තන සුත්‍රය.
චතුරාර්ය සත්‍ය - දුක , දුක ඇතිවීමට හේතුව, දුක නැති කිරීම, දුක නැතිකිරීමේ මාර්ගය.
ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය- හරි දැක්ම,හරි අරමුණු,හරි කතාව,හරියට වැඩ කිරීම,හරියට ජීවත්වීම,නිවැරිදි උත්සාහය,නිවැරිදි අවබෝධය,නිවැරිදි ඒකාග්‍රතාවය
අනාත්ම ලක්කන සුත්‍රය
මේ සුත්‍රයේ නමින්ම එහි අඩංගු දෑ පිළිබඳව අදහසක් ලබාදෙයි. ඒ හින්දු ආගම් වල තිබෙන ආත්මන් හෙවත් පුද්ගලයකු තුල ඇතැයි සැලකෙන ආත්මය බුද්ධ ධර්මයේ නොමැති බව බවය. බුදු හිමි එම සුත්‍රය ධර්මයෙහි සදාතනික සත්‍ය පෙන්වාදෙන ධම්ම චක්ක පවත්තන සුත්‍රයට සම්බන්ධකර ඊළඟට පස්වග මහනුන්ට දේශනා කළේය. උන් වහන්සේ එයින් පෙන්වා දුන්නේ අප සැදී ඇති
රුපය
හැඟීම්
අවබෝධ
සිතිවිලි
විඤ්ඤාණය
යන සියල්ල වෙනස්වන එසේම ස්ථිර දෑ නොවන නිසා ඒවා අස්ථිර බවය.ඒවා අපට අයත් නොවන බවය.මම යන කිසිවක් ඒ තුල නොමැති බවය.
මේ සුත්‍ර දෙකෙහිම නගන තර්ක අතර පුනරුප්පත්තිය හෝ කර්මය ; අප පිළිගන්නා පරිදි පෙර ආත්මයේ පින්වලින් මේ ආත්මයේ සැප විඳීම, කොතැනක හෝ සඳහන් වී නැත්තේය. මේ දෙකෙහි ඇත්තේ මැදි පිළිවෙතට ජීවත්වීම සහ ආසාව අත්හැරීමෙන් සිත නිදහස් කරගැනීම පමණි. ඇත්තෙන්ම මේ ආත්ම වාදය සහ කර්මය බුද්ධ ධර්මය බිහිවීමට පෙර ඉන්දියාවේ තිබූ හින්දු ආගමේ නොයෙකුත් ප්‍රධාන නිකායන් හය තුලම පැලපදියම්ව තිබූ අදහසකි. බුදු හාමුදුරුවනුත් එයම දේශනා කලේ නම් බුදුන් වහන්සේට විප්ලවවාදියෙකු ලෙස තම දහම ප්‍රචලිත කරන්නට මෙතරම් බාදක ඇතිවුයේ ඇයි යන ප්‍රශ්නය මතුවෙයි.
හින්දු නිකායයන් හය
වේදාන්ත
මිමම්සා
වයිසේසික
න්‍යාය
සාක්‍ය
යෝග
අපගේ මේ කෙටි ජීවිතයේත් අස්ථිර දෑ මේ ජිවිතයෙන් ඔබ්බට ගෙන යන්නේ කෙසේද? මෙම සුත්‍රයන් ගෙන් අප ගම්‍ය කරගත යුත්තේ කුමක්ද? මට නම් හිතෙන විදිහට අපට මිය ගිය පසු එතනින් එහාට ගෙන යාමට කිසිවක් නොමැති බවය. යාමට කිසිවක් නැත්නම් නැවත ඉපදෙන්නේ කුමක්ද?
තවත් පැත්තකින් බලන විට අප කවුරුත් අපගේ පෙර ආත්මයන් වල කවරෙකු ලෙස සිටියේදැයි දන්නේ නැත. එසේනම් ඇත්තෙන්ම නොදැන නැවත ඉපදීමක් සිදුවුවත් එය නැවත ඉපදීමක් නැත්තා හා සමානයි නොවේද?
මම බුද්ධාගම හරියට දන්නවාද යන සැකය මට නිතරම ඇතිවේ. විශේෂයෙන්ම අප ආගමේ නැවත ඉපදීම පිළිගන්නේද නැද්ද යන්න මට පැහැදිලි නැත. බොහෝ බෞද්ධයන්ට අප ආගම ගැන හෝ එහි ඇති මුලික ඉගැන්වීම් පිළිබඳව පැහැදිලි අවබෝධයක් නැතැයි කීවොත් එහි ලොකු වැරද්දක් නැතැයි සිතමි. එයට ප්‍රධාන හේතුවක් නම් අනික් ආගම් වල මෙන් නොව අපේ ආගම තර්කානුකුලව සිතන්නට සහ සාකච්චා කර නිගමන වලට පැමිණීමට ඉඩ තබා ඇති නිසාය. වෙනත් ආගම් වල ප්‍රශ්න කිරීම වරදකි, පවකි. එහෙත් බුදුන්ගේ ඉගැන්වීම් වල බුදුන් කෙලින්ම කියා තිබෙන්නේ කෙනෙකු; බුදුන් හෝ, යමක් කී නිසාම පිලි නොගත යුතු බවයි. තමන් ඒ ඇසු දෙය තමන්ගේ නුවනින් කල්පනා කර මෙය සත්‍ය විය හැකිදැයි සාක්ෂාත් කරගත යුත්තේය.
බුදුන් විසින් කියාදුන් දහම අපට හරියට තේරුම් ගැනීමට අපහසු වුවද එතුමා එම ධර්මය මුලින්ම පැහැදිලි කරදුන් පස් වග මහනුන් බුද්ධ ධර්මය ඉතාමත් කෙටි කාලයකින් තේරුම් ගත්හ. සතියකින් පමණ පස් වග මහනුන් රහත් බව එසේත් නැත්නම් නිර්වාණය අවබෝධ කරගත්හ. ඔවුනට ධර්මය සම්පුර්ණයෙන්ම අවබෝධ කර ගන්නට කලක් ගතවුයේ නැත. නිවන් අවබෝධ කරගන්නටත් කාලයක් ගතවුයේ නැත. ගතවුයේ සතියක් දෙකකි.
පස්වග මහනුන් එලෙස නිවන අවබෝධ කරගත් පිලිවෙලකුත් දක්වා තිබේ. කොන්ඩඥඥ බමුණා මුලින් නිවන අවබෝධ කරගත් අතර ඉන්පසු පිලිවෙලින් අනෙක් බමුනන්ද නිවන් අවබෝධ කරගත්හ.
ඔවුන් නිවන් අවබෝධ කරගන්නේ බුදුන්ගෙන් සුත්‍ර දෙකකට ඇහුම්කන් දීමෙනි. පළමුවෙනි සුත්‍රය ධම්මචක්ක පවත්තන සුත්‍රයයි, දෙවැන්න අනාත්ම ලක්කන සුත්‍රයයි. ඒ සුත්‍ර දෙක ඇසීමෙන් තවුසන් පස් දෙනෙකුට නිවන් අවබෝධ කර ගැනීමට ලැබුනේ නම් නිවන් අවබෝධ කරගැනීමට අවශ්‍ය සියලු දැනුම මේ සුත්‍ර දෙක තුල තිබිය යුතුය.
මෙම සුත්‍ර දෙකේ අඩංගු මුලික සිද්ධාන්ත මොනවාද?
ධර්ම චක්‍ර පවත්තන සුත්‍රය.
චතුරාර්ය සත්‍ය - දුක , දුක ඇතිවීමට හේතුව, දුක නැති කිරීම, දුක නැතිකිරීමේ මාර්ගය.
ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය- හරි දැක්ම,හරි අරමුණු,හරි කතාව,හරියට වැඩ කිරීම,හරියට ජීවත්වීම,නිවැරිදි උත්සාහය,නිවැරිදි අවබෝධය,නිවැරිදි ඒකාග්‍රතාවය
අනාත්ම ලක්කන සුත්‍රය
මේ සුත්‍රයේ නමින්ම එහි අඩංගු දෑ පිළිබඳව අදහසක් ලබාදෙයි. ඒ හින්දු ආගම් වල තිබෙන ආත්මන් හෙවත් පුද්ගලයකු තුල ඇතැයි සැලකෙන ආත්මය බුද්ධ ධර්මයේ නොමැති බව බවය. බුදු හිමි එම සුත්‍රය ධර්මයෙහි සදාතනික සත්‍ය පෙන්වාදෙන ධම්ම චක්ක පවත්තන සුත්‍රයට සම්බන්ධකර ඊළඟට පස්වග මහනුන්ට දේශනා කළේය. උන් වහන්සේ එයින් පෙන්වා දුන්නේ අප සැදී ඇති
රුපය
හැඟීම්
අවබෝධ
සිතිවිලි
විඤ්ඤාණය
යන සියල්ල වෙනස්වන එසේම ස්ථිර දෑ නොවන නිසා ඒවා අස්ථිර බවය.ඒවා අපට අයත් නොවන බවය.මම යන කිසිවක් ඒ තුල නොමැති බවය.
මේ සුත්‍ර දෙකෙහිම නගන තර්ක අතර පුනරුප්පත්තිය හෝ කර්මය ; අප පිළිගන්නා පරිදි පෙර ආත්මයේ පින්වලින් මේ ආත්මයේ සැප විඳීම, කොතැනක හෝ සඳහන් වී නැත්තේය. මේ දෙකෙහි ඇත්තේ මැදි පිළිවෙතට ජීවත්වීම සහ ආසාව අත්හැරීමෙන් සිත නිදහස් කරගැනීම පමණි. ඇත්තෙන්ම මේ ආත්ම වාදය සහ කර්මය බුද්ධ ධර්මය බිහිවීමට පෙර ඉන්දියාවේ තිබූ හින්දු ආගමේ නොයෙකුත් ප්‍රධාන නිකායන් හය තුලම පැලපදියම්ව තිබූ අදහසකි. බුදු හාමුදුරුවනුත් එයම දේශනා කලේ නම් බුදුන් වහන්සේට විප්ලවවාදියෙකු ලෙස තම දහම ප්‍රචලිත කරන්නට මෙතරම් බාදක ඇතිවුයේ ඇයි යන ප්‍රශ්නය මතුවෙයි.
හින්දු නිකායයන් හය
වේදාන්ත
මිමම්සා
වයිසේසික
න්‍යාය
සාක්‍ය
යෝග
අපගේ මේ කෙටි ජීවිතයේත් අස්ථිර දෑ මේ ජිවිතයෙන් ඔබ්බට ගෙන යන්නේ කෙසේද? මෙම සුත්‍රයන් ගෙන් අප ගම්‍ය කරගත යුත්තේ කුමක්ද? මට නම් හිතෙන විදිහට අපට මිය ගිය පසු එතනින් එහාට ගෙන යාමට කිසිවක් නොමැති බවය. යාමට කිසිවක් නැත්නම් නැවත ඉපදෙන්නේ කුමක්ද?
තවත් පැත්තකින් බලන විට අප කවුරුත් අපගේ පෙර ආත්මයන් වල කවරෙකු ලෙස සිටියේදැයි දන්නේ නැත. එසේනම් ඇත්තෙන්ම නොදැන නැවත ඉපදීමක් සිදුවුවත් එය නැවත ඉපදීමක් නැත්තා හා සමානයි නොවේද?
Carolyn C.Porco is an American planetary scientist. She sums up life after death "All the atoms of our bodies will be blown into space in the disintigration of the solar system, to live on forever as mass or energy. That's what we should be teaching our children. not fairy tales about angels and seeing grandma in heaven" Isn't this similar to what we call Nirvana?
ReplyDeletewell I am not certain , it sounds like nirvana but in Budhism nirvana is a realization, an understanding clearly of four noble truth and breaking all attachments to release our minds, well something like that
ReplyDeleteVery interesting topic. Below is what I wrote in Ruwan's blog for a similar discussion, nearly two months ago. I'll write more on my thoughts very soon.
ReplyDeletehttp://transyl2014.blogspot.com.au/2017/12/psychology-of-meditation.html?m=1#comment-form
GaminiDecember 3, 2017 at 1:18 AM
Hi Ruwan, thanks for sharing this article.
Isn't 'Meditation' another special state (subset) of 'Waking'?
Also, I wanted to discuss with you the following for a Long time. This article is a good starting point. What I think, a human being or other living beings are like machines with sensors that generates electric signals which is processed be the brain. Brain is another electro-chemical process. I'll type the reset later.
Trans SylvaniaDecember 4, 2017 at 6:55 PM
It is a special state of awaking . The Brain is another electro-chemical process true but we have a higher cognition
GaminiDecember 3, 2017 at 5:51 AM
Hi Ruwan,
Thank you for sharing this article.
Just a quick question, 'Meditation' is a special state of 'Waking' isn't it?
Also, I wanted to talk with you about my perception of humans and other living beings, for a long time. I thin k this article is a good opening for that. I see humans, animals and other living beings as machines with sensors, electrical network and some form of a processing unit (brain). Sensors are eyes, ears, nose, tongue and skin. They produce electrical signals once they get a sensation and these electrical signals goes to the brain through nerves. The brain contains neurons which process these electrical signals through electro-chemical processes and compare with the memory. The memory, which is in other words formation of neurons in certain ways. this can be considered as programming a neural network, which we do in artificial intelligence. the perception of 'me' comes with this memory. if the memory is lost or cannot buildup there is no 'me' or myself. What I think is even from the formation first set of memory cells we start training it. that's why we see our-self as persons.
The consciousness is the processing of electrical signals in the brain. similar to computers, I think there is a clock or certain speed that governs how fast those electrical processing happen. For example, once you are tired/sleepy it happens slowly.
Therefore, what I think is that there is know actual person, it is only a perception, or illusion, The continuous processing, together with memory makes us feel like a person.
When this processing stops the person is said to be dead. so there is no something called re-birth. once it is stopped, it's done. Therefore, I don't believing in life after birth. Therefore, meditating to attain nibbana or stop re-birth is useless, as there is no such thing called re-birth. But, as you have mentioned, it definitely has good outcomes for the life that we are living.
I think the concept of re-birth and sansara is what even Buddha got wrong, or may be I'm wrong. I would like to think and learn more in this area.
What are your thoughts?
Thanks,
Gamini.
yes but i think Buddha got it write but Buddhism had acquired these two concepts rebirth and aathma , that Buddha renounced when he started explaining what he understood.
ReplyDeleteYes, I also think the same way. The concepts aathma, rebirth and sansara had been there even before Buddha. But, patichchasamuppadaya, which I have heard and read as one the main teachings of Buddha,talks about sansara chakraya and re-birth called 'jaathi' or 'ipadeema'. It goes like this 'upadana pachchaya bhawa and bhawa pachchaya jaathi'
Deletehttps://i1.wp.com/studentlanka.com/wp-content/uploads/2016/02/patichcha-samuppada-cycle.jpg?fit=683%2C720.
This indicates a re-birth. that's why I said Buddha might be wrong. (In fact, what I mentioned above perfectly matches with the parts from 'Salayathana' to 'Upaadaana'. but my doubt is at upaadaana pachchaya bhawa)
There is another possibility that the term 'jaathi' doesn't mean re-birth, but, it is the continuation of the things that I mentioned in the above comment, in the present moment. If that is the case, it perfectly matches with what I am thinking.
The two suthras that you have mentioned are strong clues to support this alternative.
I read somewhere that starting to follow a religion is like 'getting into a prison at your own will' which is true even for Buddhism in the present from as it limits free thinking with the concepts of re-birth and Sansara. Therefore, I think what we hear or read today might not be what exactly Buddha wanted to teach.
Therefore, we should think with the present day knowledge without limiting ourselves to thripitakaya.
As promised, here is the rest of my thoughts.
As mentioned in the previous comment, the process going inside the brain is the one that makes us feel like a person. therefore, I am very keen to learn more about what is happening inside the brain. As I have understood it is a learning process going inside the brain, the very first brain cell is just a cell and doesn't have anything. As the brain develops it learns and programs the neural network. Nothing comes from a previous life, everything learned in this life. Therefore, going to previous life through hypnotising doesn't make sense. I don't believe in it.
Similarly, death occurs when the processing that goes inside the brain stops. Nothing goes beyond that.
This leads to a question that aren't there any consequences of our actions also known as 'Karma'. What I think is that our actions are processed through our brain and therefore there is a record of what we do and think which could influence future actions and thoughts. Not only our self, but also other living beings might have the knowledge of our actions and they might store them their brains as well that also could affect in the future. therefore, there are consequences of our actions and we have to be aware of them. That means I believe in Karma, but only in this life. Nothing goes beyond the death.
I would like to continue the discussion further.
"There is no heaven or afterlife for broken-down computers; that is a fairy story for people afraid of the dark." - Stephen Hawking
ReplyDeleteමේක ටිකක් අමාරු උනත් තේරුම් ගැනීම පහසුයි. අන් ආගම් වල තිබෙන්නේ නොබිදුනු, නොකැඩුණු, ස්ථිර ආත්මයක්. ඒක මරණින් පසු දිගින් දිගටම නොවෙනස්ව යනවා. බුදු දහම අනාත්ම වන්නේ මේ තර්කයට විරුද්ධ වීම මත පමණයි. එහි කියන්නේ ගමන් කරන විඥානය වෙනස් වෙමින් යන බවයි.
ReplyDeleteවිඤ්ඤාණය වෙනස් වුනහම හැම මොහොතකම ,යනවා නම් යන්නේ වෙන යමක් නේද?
ReplyDeleteයන්නේ එයාමත් නෙමෙයි.වෙන කෙනෙකුත් නෙමෙයි. ඊක හරියට තේරුම් ගත්තොත් හොදයි.
Deleteඒ කියන්නේ අපි නැවත උපදින්නේ නැහැ කියන ඒක නෙවෙයිද? අනික නැවත උපදින කෙනාට ඊට පෙර ආත්මය ගැන කිසිම දෙයක් මටකයේ නැත්නම් ඒකෙනුත් කියවෙන්නේ නැවත ඉපදීමක් නැහැයි කියන එකම නේද?
Deleteඅනික ත්‍රිපිටකය සැහෙන තරමක් නොකියවා මේ ප්‍රශ්නය නිරාකරණය කරගන්න අමාරුයි. ජාතක කතා පොතත් ත්‍රිපිටකයේ එක කොටසක්. එකේ බුදුන් වහන්සේ කීඉප තැනකදීම කියල තියෙනවා ඒ ඒ භවයේ තමන් වහන්සේ ඉපදුනු තැන. කොහොම උනත් බුදුන් වහන්සේගේ අරමුණ සසර ගමන නැවතීම නිසා ඔබ සදහන් කල දේශානා දෙක ඒ අරමුණට සියයට සියයක් හරි. මරණින් පසු සියල්ල අවසන් කියන්නේ උච්චේද වාදයයි.
ReplyDeleteජාතක කතා උපමා කතා නොවෙයිද? සත්තු කතාකරන ඒවා එහෙම ඇත්ත වෙන්න බැහැ නේද?
ReplyDelete