අපේ ඉතිහාසයේ හාස්‍ය ජනක අවස්ථා

අපේ මහාවංශයේ පළමුවෙන්ම යම් හාස්‍ය රසයක් ඇති යමක්  කියවන්නට ලැබෙන්නේ දුටු ගැමුණු රජුගේ අවසාන මොහොතේය. ඒ ඔහු ලෙඩ ඇඳේ රුවන්වැලි සෑය අසල සිටින විට පිරිත් කියන ඒක නවත්වන්නැයි සඟුනට කරන සංඥාවයි.

"සංඝයා පිරිත් කියන්නට පටන් ගත් අතර දෙවියන් රජු දිව්‍ය ලෝකයට ගෙනයාම සදහා දිව්‍ය රථ හයක් එතනට එවූ බව සදහන් වේ. එක් එක් රථවල සිටි දෙවිවරු, “රජතුමනි සිත් කලු වූ අපගේ දිව්‍ය ලෝකයට එනු මැනවැයි,“ රජුට ආරාධනා කල බව පැවසේ. රජු දෙවියන්ට මොහොතක් සිටින ලෙස අතින් සංඥා කල විට පිරිත් කීම නැවැත්වීමට යැයි සිතූ සංඝයා පිරිත් නැවැත්වූහ. රජු එසේ පිරිත් කීම නැවැත්තුවේ ඇයිදැයි හේතු විමසූ විට නවත්වන්නට කී නිසා නැවැත්වූ බව සංඝයා කීහ. ඉන්පසු රජු එසේ නොවන බවත් ඔහු සංඥා කලේ දෙවියන්ට බවත් පැවසීය. එතන සිටි පිරිස් ,

 “මරණ බයින් තැතිගෙන සිටින රජු නන්දොඩවන්නේ“ යැයි සිතූහ.

ඔවුන්ගේ සැක දුරු කරනු පිණිස රජු විසින් මල්මාලය බැගින්  දිව්‍ය රථ වල  එල්ලීමට අන කරන ලද අතර මල් මාලා රථවල එල්ලෙන හෙයින් ජනයාගේ සැක තුරන් වූ බව පැවසේ. ඔහු එතැන සිටි අභය නම් භික්ෂුව ගෙන් වඩාත්ම හොඳ දිව්‍ය ලෝකය කුමක්දැයි අසා තුසිත දිව්‍ය ලෝකයට යාමට තීරණය කලේය."

මෙලෙස රැස්ව සිටි ජනතාව සිතු ආකාරය සහ මහාවංශය කතෘ එය දුටු ආකාරයේ යම් හාස්‍යක් ඇත්තේය.
 ඉන් අවුරුදු 200 කට පමණ පසු අප ඉතිහාසයේ සිදුවූ අග්‍රගන්‍ය හාස්‍ය ජනක සිදුවීම සිදුවෙයි. ඒ හෑ සමාන සිදුවීමක්  මනුෂ්‍ය ඉතිහාසයේ ලෝකයේ කිසිම රටක සිදුවී නොමැති විය යුතුය. ඒ යසලාලක සිද්ධියයි. මෑත කාලයේ සයිමන් නවගත්තේගම විසින් වෙනත් අරුතක් දී වේදිකා නාට්‍යක් බවට පත්කරන ලද මෙම කතාව සහ ඉන්පසුව ශුභ රජුට සිදුවන දෑ ඒ හෑ සමානම හාස්‍ය ජනකය. 

"එම රජුගේ බාල සහෝදරයා යසලාලක තිස්ස, තිසා වැවේ ජල ක්‍රීඩා උත්සවයකදී රජු මරා, රජය ලබා ගත්තේය.

දත්ත නැමැති දොරටුපාලකයෙකුගේ පුතෙකු වූ සුභ නැමැති දොරටු පාලකයෙකු රජු හා පෙනුමෙන් බොහෝ සමාන විය. විහිලුවට කැමති වූ යසලාලක තිස්ස රජු ඉඳහිට එම දොරටු පාලකයාගේ නිල ඇඳුම් තමා ඇඳගෙන, දොරටුපාලකයාට තම ඇඳුම් අන්දවා සිංහාසනයේ හිදුවා රාජ්‍ය නිලධාරීන් රජුට ගෞරව කරන විට, ඔවුනට අවඥ්ඥා සහගත ලෙස සිනහවීමට පුරුදුව සිටියේය. එක් දිනෙක සුභ සිංහාසනයේ වාඩි වී සිටියදී යසලාලක තිස්ස දොරටුපාල ලෙස රඟපාමින් රාජ්‍ය නිලධාරීන් ඉඳිරියේ සිනහසුන විට, අවස්ථාව පාවිච්චි කර රජ වීමට කල්පනා කල  සුභ රාජපුරුෂයන්ට දොරටුපාල ලෙස ඇඳ පැළඳ  සිටි රජු මරා දැමීමට අණ කලේය. රජු මරා දැමුනු අතර සුභ රජවිය.

අවුරුදු 6 ක් රාජ්‍ය කල සුභ පහත කර්මාන්ත කලේය.

o   අභයගිරිය සහ මහා විහාරයේ සුභරාජ නැමැති කුටි පේලි.

o   උරුවෙල වල්ලි විහාරය.

o   අනුරාධපුරයට නැගෙනහිරින් ඊකඩවර විහාරය.

o   මහවැලි ගඟේ මෝය කට අසල නන්දිගාමක විහාරය.

මේ කාලයේ නැකැත් කියන්නෙකු,

“වසභ නැමැත්තෙකු ඉදිරියේදී ශ්‍රී ලංකාවේ රජු වන්නේය.“ යැයි අනාවැකියක් කී හෙයින් රජු වසභ නම් , නම් ඇති සියලු දෙනා මරා දමන්නට නියෝග කලේය. ලම්බකර්ණ කුලයට අයත් රජුගේ හමුදාපතිගේ නිවසේ වසභ නැමැති ඔහුගේ බෑණනුවෙක්  සේවය කලේය. එක් දිනක උදයේ සෙන්පතියා

“මේ වසභත් අප රජුට බාරදිය යුතුය”

යැයි බිරිඳ සමග සාකච්ඡා කර වසභ සමග රාජය සේවයට ගියේය. ඔහුගේ බිරිඳ වසභ බේරා ගැනීමට සිතා  සෙනෙවියාගේ  බුලත් මල්ලට  හුනු  නොදමා දුන්නාය. රජ මාලිගයේ  දොරටුව අසලදී හුණු නැති බව දුටු සෙන්පතියා, හුණු ගෙන ඒමට වසභ ආපසු  නිවසට යැව්වේය. ඔහු නිවසට පැමිණි විට සෙන්පතියගේ බිරිඳ ඔහුට සියලු රහස්  පවසා කහවනු 1000 ක්ද දී පලායන ලෙසට උපදෙස් දුන්නාය.

 ඔහු වහා පලා  ගොස් මහා විහාරයට පැමිණ  එයින්ද උදව් ලැබ කැරැල්ලක් පටන් ගත්තේය. ඔහු ගමින් ගමට ගොස් අවසානයේ රුහුනේදී හමුදාවක් ගොඩනගා ගෙන අවුරුදු 2 කින් පසු ආපසු අනුරාධපුරයට පැමිණ  සුභරාජ යුද්ධයෙන් පරාජය කර රජවිය. ඔහුගේ මාමා වූ සෙන්පති, සටනේදී මියගිය අතර ඔටුනු පැලදීමෙන් පසුව වසභ රජ පෙරදී තමන්ගේ ජීවිතය බේරු  පොත්ත නම් වූ ඒ මාමාගේ බිරිඳ, මහරැජිනිය ලෙස පත්කර ගත්තේය."...........

තව කොටසක් පසුව 

---